İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, 2-11 Eylül tarihlerinde düzenlenecek uluslararası gastronomi fuarı “Terra Madre Anadolu İzmir 2022”nin tanıtımını kentin bilinen en eski yaşam alanı Bornova Yeşilova Höyüğü’nde yaptı.
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, bu sene ana konusu “Toprak Ana” olan İzmir Enternasyonal Fuarı’nda (İEF) 2-11 Eylül tarihlerinde düzenlenecek uluslararası gastronomi fuarı “Terra Madre Anadolu İzmir 2022”nin tanıtımına ev sahipliği yaptı. İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer ile eşi Neptün Soyer’in ev sahipliğinde gerçekleşen “Terra Madre Anadolu İzmir 2022”nin tanıtımına; büyükelçiler, ilçe belediye başkanları, sanatçılar, gazeteciler, yazarlar, bürokratlar, siyasi parti temsilcileri, İzmir Büyükşehir Belediyesi bürokratları, Terra Madre temsilcileri, tarihçiler, sivil toplum kuruluşları, dernekler, örgütler ve birliklerin başkanları ile temsilcileri, üretici birlik ve kooperatiflerin temsilcileri katıldı.
“Anadolu bereket uygarlığının kodlarının yazıldığı yer”
Başkan Tunç Soyer, İzmir’in bilinen en eski yaşam alanı olan Bornova’daki Yeşilova Höyüğü’ndeki tanıtımda sözlerine “Kurda, kuşa, aşa” diyerek başlayarak, “Toprağa tohum serperken söylenir bu söz. İnsanın gözü dönmüş zenginlik hırsı karşında uyumu tanımlayan, bundan daha öz, daha güçlü bir söz sanıyorum ki yeryüzünde söylenmemiştir. Anadolu’nun bereket matematiğini tarif eden bu söz, bize hırsımızla nasıl mücadele edebileceğimizi en yalın haliyle anlatır. Kendimize bir alırken, hayata ve doğaya iki vererek. Binlerce yaşında bir bereket uygarlığı olan Anadolu, sürdürülebilirliğin bu sade formülünden yola çıkarak yaşamın tüm alanlarına dair tasarımlar üretmiştir. Tarım, yani gıda üretimi bunların başında geliyor. Şu anda üzerinde bulunduğumuz Yeşilova, Anadolu bereket uygarlığının kodlarının yazıldığı, üzerine titrememiz gereken bir yer. Bu miras coğrafya sayesinde ‘Başka Bir Tarım’ da dâhil olmak üzere doğayla uyumlu ve dirençli yaşam biçimlerinin şifrelerini çözebiliyoruz” dedi.
“Açsak yokuz”
İzmir ve Türkiye’de başka bir tarımı çoğaltmak için önem verdikleri Terra Madre Anadolu fuarının tanıtımını özellikle Yeşilova Höyüğü’nde, 8 bin 500 yıl yaşındaki İzmir’de yapmak istediklerini söyleyen Başkan Soyer, “Bu fuarı düzenlememizin bir temel nedeni var. Her vatandaşımızın yeterince ve sağlıklı gıdaya erişimini güvence altına almak. Çünkü açsak, yokuz. Dünya gıda tekelleri, tarımdaki verimi artırma ve tüm insanlığı doyurma vaadiyle yola çıktı ve büyüdü. Geldiğimiz nokta ise tam tersi. Açlık, kuraklık ve yoksulluk. Küresel gıda sisteminin tek kazananı büyük şirketler. Kaybedeni ise üreticiler, şehirlerdeki milyonlar ve doğa. Yani hepimiz. Öyleyse, biz, yerelden ama tüm dünyaya ilham olabilecek güçte bir tarım politikası inşa etmek zorundayız. Bu politika üç temel hedefe aynı anda ulaşabilmeli. Bir, şehirlerimizde yoksulluğun pençesine atılmış milyonların gıda güvenliğini sağlamalı. İki, doğduğu yerde doyamayan, ucuz işi gücü olarak şehre göçmek zorunda kalan küçük üreticimize sahip çıkmak. Üç, gıda üretiminin temel girdileri olan tohumu, suyu ve toprağı korumak. İklim krizine dair kalıcı çözümler üretmek. İşte bu politikaya İzmir’de verdiğimiz isim: Başka Bir Tarım. ‘Başka Bir Tarım Mümkün’ cümlesinin ete kemiğe büründüğü en önemli buluşmamız ise Terra Madre Anadolu” diye konuştu.
“Lezzet fuarı değil, bir ortak akıl hareketi”
Sadece Terra Madre Anadolu’nun bir lezzet fuarı olmadığını, iklim krizi, enerji sorunu, yoksulluk, kuraklık, gıda egemenliği, biyolojik çeşitliliğin kaybı ve savaşlar karşısında kalıcı çözümler tarif edeceğimiz bir ortak akıl hareketi olduğunu belirten Başkan Tunç Soyer, sözlerini şöyle sürdürdü: “İzmir’de büyük bir kararlılıkla yürüttüğümüz tarım stratejisi iyi, temiz ve adil gıda üretiminin tek yolunun doğru tarımsal planlama olduğunu ispat etti” dedi.
Türkiye’nin ilk çoban haritasının İzmir’de yapıldığını belirten Başkan Soyer, “Bu çalışmayı, bir yıl önce açılışını yaptığımız İzmir Tarımı Geliştirme Merkezi’nde hazırladık. Uzman ekiplerimizin karış karış gezerek belirlediği 4 bin 658 çobanın ürettiği sütleri, piyasa değerinin yaklaşık iki katı bedelle satın almaya başladık. İzmir’de üretilen küçükbaş sütünün onda birine talip olmamıza rağmen tamamının fiyatını regüle ettik. Koyun Keçi Yetiştiricileri Birlikleri, İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin verdiği rakamı taban fiyatı olarak açıkladı. Bu sayede kuraklık ve yoksullukla mücadelede çok önemli bir yeri olan küçükbaş sütünü İzmir ekonomisine kazandırdık. Mart ayından bugüne kadar kooperatiflerimiz aracılığı ile 16,5 milyon liralık küçükbaş sütü aldık ve tamamından peynir yaptık. Peynirlerimizi yine kooperatiflerimiz üretti. Bunları işlemek, peynir yapmak için 5 milyon liralık üretim masrafı yaptık. Toplamda 40 milyon liralık peynirimiz oldu. Sadece dört ayda ve yalnızca tek bir kalem ürün üzerinden 18,5 milyon liralık katma değer oluşturduk. Üstelik bunu belediye şirketlerimiz üzerinden, tek bir kuruş kamu kaynağını israf etmeden yaptık. Elde ettiğimiz bu katma değer sayesinde yüzlerce gencimize istihdam sağladık. Süt üretimini bırakan onlarca küçük üretici mesleğine geri döndü. Bergama’da kapanma noktasına gelen kooperatifler yeniden canlandı” şeklinde konuştu.
“Yerli ve milli tarımı yeniden başlatıyoruz”
Başkan Soyer mera hayvancılığı için yapılan uygulamaları da atalık tahıllar, zeytin, kıyı balıkçılığı ve üzüm gibi sulama istemeyen meyveler ile yaptıklarını belirterek, “Yani, yerli ve milli tarımı yeniden başlatıyoruz. Bölgemizin doğasıyla uyumlu bu beş ürün grubunun değerini henüz yeterince bulamadığı aşikar. Hâlbuki bunlar dünyada olağanüstü rekabet gücüne sahip, katma değeri çok yüksek ürünler. Tüm dünyaya göğsümüzü gere gere sunabileceğimiz ürünler. Her biri, kuraklık ve yoksullukla mücadele için uyguladığımız Başka Bir Tarım Mümkün vizyonumuzun birer ayağını oluşturuyor. Örneğin, bu yıl yedi lira olarak açıklanan buğday taban fiyatına İzmir’de 14 lira veriyoruz. Fakat burada özel bir koşulumuz var. Satın aldığımız buğday karakılçık gibi atalık tohumlardan üretilmiş olmalı” dedi.
İnsanlığın içine düştüğü tüm krizleri çözebilmek için bir araya geleceğiz
Terra Madre Anadolu’yu özellikle beş ürünün daha iyi tanıtılması, anlatılması çerçevesinde tasarladıklarının altını önemle çizen Başkan Soyer, “Bu anlatım, güçlü bir turizm potansiyelini de ortaya çıkarmış olacak. Bu olağanüstü lezzetler Urla Bağ Yolu’nda ve tüm İzMiras rotalarında gün yüzüne çıkacak. İşte bu, başka bir turizm demek. Deniz, kum, güneş klasiği ve her şey dâhil beş yıldızlara hapsedilmiş turizm modeli İzmir’in refahını büyütmüyor. Bu nedenle tarım, gastronomi, tarih ve kültür ile buluşan sürdürülebilir ve başka bir turizm modelinin önünü açıyoruz. Anadolu’nun farklı yerlerinden gelen çiftçilerimiz, çobanlarımız, balıkçılarımız ve onların kurduğu kooperatifler önümüzdeki Eylül ayında İzmir’de buluşacak. Ürünlerini doğrudan dünya pazarına sunma şansına kavuşacak. Dahası, biz hepimiz, insanlığın içine düştüğü tüm krizleri çözebilmek için Terra Madre Anadolu’da bir araya geleceğiz. Ekolojik, ekonomik ve sosyal demokrasinin güçlendiği yeni bir yaşamın yol haritasını hep birlikte çizeceğiz” ifadelerini kullandı.
İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer’in manifesto metni ise şöyle:
Başkan Soyer, sözlerine Terra Madre Anadolu’nun ufkunu tarif eden manifesto metnini okuyarak son verdi:
“Kurda, kuşa, aşa. Anadolu kadınının tohum serperken söylediği bu kısa cümle, belki de sürdürülebilirliğin en eski tanımlarından biridir. Doğadaki diğer varlıklar ve birbirimizle kurmamız gereken ilişkinin aritmetiğini ortaya koyar. Bir rızkımıza, iki dünyaya. Kadim Anadolu kültürüne göre yeryüzündeki yaşamı daim kılmanın yegâne formülü budur. Kurda, kuşa, aşa ifadesi, birey olma duygusunu kutsayarak ilerleyen kapitalizme karşı binlerce yıl öncesinden günümüze uzanan bir meydan okumadır. İstedik ki, Terra Madre Anadolu başka bir dünyanın mümkün olduğuna inanan herkes için bir meydan olsun. Buluşmamızda, insanın gözü dönmüş zenginlik arzusunu bereket ile sınayacağız. Bunu, 8500 yaşındaki İzmir şehrinin orta yerinde, Kültürpark’ta bir sofra kurarak gerçekleştireceğiz. Soframıza tek sözcüklük bir isim vermek istersek, herhalde bu ‘uyum sofrası’ diyeceğiz. Bu uyumu dört başlıkla tarif ediyoruz. Birbirimizle, doğamızla, geçmişimizle ve gelecekle uyum. Terra Madre Anadolu, insanın yaşamla uyumunu çoğaltmak için atılmış bir adım, Akdeniz’den dünyaya yayılan bir döngüsel kültür hareketidir. Hareketimiz, lezzete dair yeni bir tarif üretmenin ve böylelikle daha iyi, temiz ve adil bir dünyada yaşamanın bir çabasıdır. Lezzet, damak tadından daha büyüktür. Tarladan sofraya gıdanın üretimini mümkün kılan tüm insanların ve diğer canlıların beraberce alması gereken bir hazdır. Terra Madre Anadolu’ya göre, içindeki kuşları zehirleyen bir buğday tarlasından lezzetli bir ekmek pişirmek de mümkün değildir. Biz, lezzeti mayalayan dağlara, rüzgâra, tohuma ve suya, tıpkı yemeği pişiren el mayası gibi saygı duyuyoruz. Lezzet tılsımını mutfak, şef ve tarif üçgeninin sınırlarının dışına çıkararak, ait olduğu yerle, doğayla buluşturuyoruz. İki komşudan biri açken, diğerinin tok yattığı bir yerde lezzetten söz etmek mümkün değildir. Bu nedenle refahı büyütmeyi ve yoksullukla mücadeleyi kendimize dert ediyoruz. Tüm insanların ve diğer canlıların gıda hakkını savunuyoruz. Terra Madre Anadolu’ya göre sofra, bir tüketim alanı değil, paylaşım meydanıdır. Bu sofra, gücünü arttıkça eksilten zenginlik yerine, paylaştıkça çoğaltan bereketten alır. Eylül 2022’de, yaşamı daim kılmak için İzmir’in çok sesli, çok renkli ve çok nefesli bereket sofrasında buluşacağız. Söyleyecek sözü, uzatacak eli ve paylaşacak aşı olan herkesi Terra Madre Anadolu imecesine davet ediyoruz. Yeter ki artsın, eksilmesin. Taşsın dökülmesin. Yaşam, daima!”
Üretici ve tüketici bir araya gelecek
İyi, temiz, adil gıdayı savunan Slow Food’un (Yavaş Gıda) önderliğinde iki yılda bir İtalya’nın Torino kentinde yapılan uluslararası gastronomi fuarı Terra Madre, İzmir Enternasyonal Fuarı (İEF) ile eşzamanlı olarak “Terra Madre Anadolu” adıyla 2-11 Eylül tarihleri arasında Kültürpark’ta düzenlenecek.
Fuara sadece İzmir değil, tüm Türkiye, Akdeniz ve dünyadan yerel üreticiler katılacak. Fuarla Anadolu’nun ve dünyanın dört yanından çiftçiler, çobanlar, balıkçılar, ekonomistler, entellektüeller, ekolojistler, antropologlar, yazarlar, filozoflar, aşçılar, üretici birlik ve kooperatifleri ile sağlıklı, iyi, adil ve temiz gıdaya ulaşmak isteyen tüketiciler “Başka Bir Tarım Mümkün” vizyonu ile İzmir’de buluşacak.
Anadolu mutfağının ve tarım ürünlerinin tüm örneklerinin buluşacağı fuarda, bugüne kadar ürettiğini pazarlamakta zorlanan üreticiler, kadimden gelen yerel ürünlerini tüm dünyaya aracısız olarak tanıtacak. Fuarda üreticiler aynı zamanda bir araya gelerek sorunlarını konuşma fırsatı bulacak.
Terra Madre Anadolu ile tüketiciler de ürünlerin arkasındaki çiftçiyi, balıkçıyı ve üreticiyi keşfetme fırsatı yakalayacak. Sağlıklı gıdaya erişim ve tarım konusunda çok sayıda panel ve çalıştay yapılacak. Değişen gıda sistemleri bütüncül bir şekilde ele alınırken, dünyanın lezzetleri İzmir’le, İzmir’in lezzetleri dünyayla buluşturulacak.
