Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Kızıltan, Mersin’de genç işsiz oranının yüzde 23,5 olduğunu belirterek, kentte en önemli sorunun genç işsizlik olduğunu vurguladı. İyi eğitimli gençler iş bulamadıkları için ‘Ev Genci’ teriminin ortaya çıktığına işaret eden Kızıltan, “Ciddi sosyal bir sorun olarak görülmeli ve genç işsizler için mutlaka yeni bakış açıları oluşturulmalıdır” dedi.
MTSO Başkanı Kızıltan, yazılı bir açıklama yaparak, Mersin’deki işsizlik oranlarına dikkat çekti. Özellikle genç işsizler üzerinde duran Kızıltan, çözüm önerilerini de sıraladı.
“Genç işsizlik rakamları ciddi sosyal bir sorundur”
İşsizliğin bugünün sorunu olmadığını, Türkiye ekonomisinin uzun yıllardır işsizlik sorunu ile karşı karşıya bulunduğunu dile getiren Kızıltan, “Kentimizde duruma baktığımızda; iş piyasalarının göstergeleri yıllık bazda açıklandığı için, 2020 yılı bitmeden işsizlik rakamlarını tam olarak göremiyoruz. Ayrıca, iş piyasaları göstergelerine baktığımızda, işsizlik rakamları Mersin ve Adana ‘TR62 Bölgesi’ olarak ortak açıklandığı için Mersin özelinde işsizlik rakamlarını da net görmekte zorlanıyoruz. Ancak elimizdeki İŞKUR göstergeleri, açık pozisyonlar, işe yerleştirmeler ve benzeri detay aylık verilere bakarak hem 2020 yılı hakkında hem de Mersin özelinde bazı rakamlara ulaşabiliyoruz. TR62 Bölgesi söz konusu oran ile yüzde 13,7 olan Türkiye geneli ortalamasının altında olsa da işsizlik kentimizin ve bölgemizin önemli bir sorunu. İşsizlik oranı incelenirken tarım dışı işsizlik oranı ile genç nüfus işsizlik oranını beraber değerlendirmek gerekir. Söz konusu dönemde Mersin’de tarım dışı işsizlik yüzde 14, 20-24 yaş grubundaki gençlerde bu oran yüzde 23,5 düzeyindedir. Esas sorun da budur. Genç bir nüfusa sahip olan Türkiye ve Mersin için en önemli sorun genç işsizliktir ve bu oran genel işsizlik oranı ortalamasının üzerindedir. Hem Türkiye hem Mersin olarak genç bir nüfusa sahibiz. Son yıllarda genç işsizler -ki bunlar eğitimli gençler- o kadar arttı ki ‘Ev Genci’ diye bir terim türedi. Bu ev gençleri, iyi eğitim almış olmalarına rağmen iş bulamayan ve ailesi ile yaşayan yeni bir kitle. Ciddi sosyal bir sorun olarak görülmeli ve genç işsizler için mutlaka yeni bakış açıları oluşturulmalıdır. En büyük zenginliğimiz insanımız ve gençlerimizdir diyoruz ama bu gücü israf eder durumdayız” ifadelerini kullandı.
“Toparlanma istihdama çok olumlu yansımadı”
İşsizlik oranlarını aylık bazda da değerlendiren Kızıltan, “Aylar itibariyle işgücü piyasasındaki göstergeleri takip ettiğimiz İŞKUR istatistiklerine baktığımızda; işverenlerden gelen işçi talebini gösteren açık işlerdeki gelişmelerde 2020 Şubat ayında başlayan azalış 2020 Nisan’da yılın en dip seviyesini görmüştür. Bunun elbette başka nedenleri de var. İşverenler ne yazık ki azalan iş hacminden dolayı yeni iş oluşturamamaktadır. 2020 Mayıs ayında başlayan hareketlenme ile 2020’nin ikinci yarısında daha olumlu seyir izlemiştir. 2020 Haziran ayından sonra genel anlamda bir ekonomik toparlanmayı görmüştük ama bu toparlanma istihdama çok olumlu yansımadı. Gıda en önemli istihdam oluşturan sektör. Bu noktada, korona virüs salgını boyunca gıda sektörü ciddi anlamda üretimini arttırdığından Mersin başka alanlarda kaybettiği istihdamı iddialı olduğu gıda sektöründeki bu iş hacmi ve istihdam artışıyla telafi etmeye çalışmıştır. Özellikle hizmetlerle ilgili birçok sektör, başta eğitim ve turizm sektörlerinde doğrudan destekler elzem hale gelmiştir. Bu sektörler 10 aydır kapalı durumdadır” dedi.
“Yeni güçlü şirketler kurmak zorundayız”
İstihdamı artırmak için köklü çözümler gerektiğinin altını çizen Kızıltan, çözüm önerisini de şöyle açıkladı:
“İstihdamı arttırmak için çok ortaklı, güçlü sermayesi olan güçlü şirketler kurmak ve bu tip şirketleri desteklemek zorundayız. Çünkü istatistikler yeni kurulan güçlü şirketlerin eski şirketlere göre çok daha fazla yeni istihdam oluşturduğunu gösteriyor. 2020 yılında olağan dışı günler yaşıyoruz. Buna rağmen Mersin olarak gerek sektör çeşitliliğimizle, girişimcimizin çabasıyla gerekse tarımdan sanayiye, hizmetlerden ticarete üreten bir kent olmamız nedeniyle sorunlara direniyoruz.”
“Büyük yatırımların karar süreçlerinde kentin dinamikleri yer almalıdır”
Mersin’in daha koordineli hareket edebilmeyi başaran bir kent olabilmesi gerektiğini vurgulayan Kızıltan, “Mersin dinamikleri olarak uzun yıllardır ne yapılması gereken büyük yatırımlarda hemfikiriz ne de yapılması istenmeyen, itiraz edilen yatırım ve projelerde hemfikiriz. Meslek odaları başka düşünüyor, yerel yönetimler başka düşünüyor, iş dünyası başka bakıyor, kamu çoğu zaman sormuyor bile. Bir ortak paydada buluşabilen kent olmayı öğrenmek zorundayız. Bu, kentin bekleyen veya ihtiyacı olan projelerinin hayata geçmesi veya hızlanması adına çok önemlidir. Tek ses olabilen bir Mersin olmadan etkimiz olmaz. Buna ek olarak kente yapılacak yatırım karar süreçlerinde kentin dinamikleri de dışlanmamalıdır. Meslek örgütleri, odalar, borsalar kenti en iyi bilen kurumlardır. Bu kurumlar kentin büyük projelerinin karar süreçlerinde yer almalı ve bedava danışman olarak kullanılmalıdır. Bu, aynı zamanda katılımcı demokrasinin de bir gereğidir” ifadelerini kullandı.
