Dalyan Su Ürünleri Kooperatifi (DALKO) balıkçılıkla ülke ve bölge ekonomisine önemli katkı sağlıyor.
Dalyan Kanalı’nda üretilen kefal iç piyasanın yanı sıra ihracatçı firmalar aracılığıyla özellikle Arap ülkelerine satılıyor. Balık yumurtası ise iç piyasada uygun fiyata alıcı buluyor. DALKO 500 tonu geçen üretimle son 50 yılın en iyi rakamına ulaştı.
Dalyan Kanalı’nda yetiştirilen kefaller Arap ülkelerine ihraç edilerek ekonomiye katkı sağlıyor. Kefal’den elde edilen balık yumurtası ise uygun fiyatıyla iç piyasada rağbet görüyor.
1971 yılında kurulan yarım asırlık kooperatif tesislerinde geçtiğimiz yıl yenileme çalışmaları yapılmıştı. Kooperatifin balık işleme, tel örme, yumurta işleme bölümü, tamirhane ve marangoz atölyesinde restorasyon çalışması yapıldı. Tesisin yumurta işleme bölümüne kalorifer sistemi kuruldu. Soğuk hava depoları ise tamamen yenilendi. Kooperatifin personel sayısını da artırarak istihdama katkı sağladı.
DALKO’da çalışan balıkçılar, sabah erken saatlerde süzeklerle kefalleri toplayıp tesislere getiriyor. Paketlenen balıklar iç ve dış piyasaya satılıyor. Tel tezgahlarda kurutulan balık yumurtaları ise uygun fiyatla iç piyasada alıcı buluyor.
2019 yılında ciddi yatırımlar yaptıklarını belirten DALKO Başkanı Arif Yalılı, “göreve geldiğimizde işletme belgemiz dahi yoktu. Helal belgesine kadar işletme belgelerini tamamladık. 3 milyon lira harcama yaptık. Kooperatifi devir aldığımızda önceki dönemin borçlarıyla uğraşırken bir de proje hazırlayıp bunu gerçekleştirdik. Şuan borcumuz var tabi ama işletmeyi çok şükür iyi hale getirebildik. Daha üçüncü yılımız dolmadı. Hiç kimse bizden böyle bir performans beklemiyordu. Bu kadar kısa zamanda böyle bir toparlanma beklenmiyordu. Biz burada özellikle korumayı çok iyi yaptık. İşin özü korumada. Üretimde artış devam ediyor. Daha önceki yıllarda ortalık panayır gibiydi. Kooperatifin işçileri kaçakçılardan kaçar hale gelmişti. Çok şükür bunların hepsini düzelttik. 50 yılın en iyi üretimindeyiz. 500 tonu geçen üretime ulaştık. Kiralama sürecimizi uzattık. Bu konuda ilgili kurumlar bize çok ciddi destek oldular. Çünkü bu yatırımlar devlet için yapılıyor. Buradaki her yatırım kurum adına yapılan yatırımdır. Önce düzen, sonra kazan düşüncesiyle üretimimizi daha da arttırarak devam etmek istiyoruz. İnşallah daha iyi rakamlara ulaşmak hedefindeyiz.” diye konuştu.
Amaçlarının ülke ve bölge insanına uygun fiyatta balık yedirmek olduğunu vurgulayan Yalılı, “Balık yumurtası lüks bir ürün ama en uygun fiyatı Dalyan’da. Bölge ve ülke halkının ihtiyacını karşıladıktan sonra ihracata giden ürünlerle de ülkeye ekonomik katkı sağlanıyor. İzmir, Bodrum’un yanı sıra Mersin ve Antakya üzerinden ihracatçı firmalar aracılıyla büyük miktarlarda balık gönderdik. İhracatçı firmaya veriyoruz onlar yurt dışına gönderiyor ama sonuçta biz göndermişiz başkası göndermiş önemli değil ülkemize girdi olması önemli.” dedi.
Kanal idare kurulu için başvuru
DALKO’nun kanal idare kurulana girmesi için resmi başvuru yaptıklarını aktaran Yalılı, sözlerini şöyle sürdürdü; “Herkesin bildiği işi yapması lazım. Kanalı idare kurulunun kuruluşu yanlış. Neden yanlış. DALKO gibi bir kurum kanal idare kurulunda yok. Göl asıl bizi ilgilendiriyor. Gölü bilen benim, gölün dibine dalan benim, gölün dibini temizleyen benim, gölün üzerindeki tasarruf bana ait. Ama DALKO kanal idare kurulunda yok. DALKO’nun kanal idare kuruluna girmesi için resmi başvurumuzu yaptık. Bundan sonra kanal idare kurulu eskisi gibi gitmeyecek. Kanalı korumak ceza yazmak değil, tekneye binecek kişi sayısını kısıtlamak yeterli değil. Kanalda az tekne seyretmesi lazım. Amacımız bölgemizi, doğamızı korumak. Miras bırakmak için mücadele etmemiz gerekiyor. Doğru bilgileri işin ehlinden almamız gerekiyor. Gölü kim biliyorsa ondan bilgi alınmalı. Herkes çevreci görünüyor. Böyle giderse 20 sene sonra deltaya verilen zarar geri gelmeyecek.”
