TBMM Adalet Komisyonu’nda kabul edilen Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkol Piyasasının Düzenlenmesine Dair Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi hakkında konuşan Avukat Cem Duman, “Hiçbir kontrolden geçmeksizin piyasaya arz edilen, ülke ekonomisine zarar veren, vergi kaybı ile haksız rekabet ortamı oluşturan ve toplum sağlığını tehdit eden kalitesiz tütün, tütün mamulleri ve alkollü içeceklerin önlenmesi için hazırlanmış bir kanun teklifinden söz edilebilecektir” dedi.
Avukat Duman, hâlihazırda yürürlükte olan 4733 sayılı Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkol Piyasasının Düzenlenmesine Dair Kanun’un konusunu oluşturan tütün, tütün mamulleri ve alkollü içeceklerin ruhsatsız olarak üretiminin artması ve yoğun bir şekilde kaçakçılığa konu edilmesi üzerine bu kanunda ve bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair kanun teklifi, TBMM Adalet Komisyonu tarafından kabul edildiğini anlattı. Duman, "Bu kanun teklifi ile kaçak şekilde tütün, tütün mamulleri ticareti yapanlar hakkında caydırıcı cezalar verilmesi amaçlanmaktadır. Hiçbir kontrolden geçmeksizin piyasaya arz edilen, ülke ekonomisine zarar veren, vergi kaybı ile haksız rekabet ortamı oluşturan ve toplum sağlığını tehdit eden kalitesiz tütün, tütün mamulleri ve alkollü içeceklerin önlenmesi için hazırlanmış bir kanun teklifinden söz edilebilecektir” diye konuştu.
“İş bu sayede kaçak veya sahte sigara, makaron, alkollü içecek ve benzerlerinin ürün bilgilerinin veri merkezine iletilmesi sağlanarak toplum sağlığı da korunmaya çalışılmaktadır”
Kanun teklifiyle birlikte halk sağlığının da korunmasının amaçlandığını dile getiren Duman, “İş bu kanun teklifinin kabul edilmesi halinde; vergi güvenliğinin sağlanması amacıyla tütün, tütün mamulleri ve alkollü içeceklerde kullanılması zorunlu olan özel etiket ve işaretlerin ürünlere uygulanarak ürün bilgilerinin veri merkezine aktarılmasını sağlayan sisteme fiziki yahut dijital müdahale ile bilgi iletilmesini engelleyenler veya yanlış bilgi iletenler hakkında üç yıldan sekiz yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılması öngörülmektedir. İş bu sayede kaçak veya sahte sigara, makaron, alkollü içecek ve benzerlerinin ürün bilgilerinin veri merkezine iletilmesi sağlanarak toplum sağlığı da korunmaya çalışılmaktadır. Ayrıca iş bu kanun teklifi ile makaron, yaprak sigara kağıdı ve sigara filtresi üretiminde de tıpkı sigara üretiminde olduğu gibi yıllık üretim kapasitesinin tek vardiyada iki milyar adet olacak şekilde tam ve yeni teknolojilere sahip tesis şartı aranmaya başlanacaktır” ifadelerini kullandı.
“Kanun maddesine aykırı davrananların hakkında soruşturma başlamasıyla birlikte faaliyet ve satışla alakalı verilen belgeler yargılama devam ettiği sürece askıya alınacaktır”
Kanunda yer alan makaron ve sigara üretim tesislerindeki detaylara da değinen Duman, “Kanun teklifinde yer alan bir diğer madde ile makaron ve sigara üretim tesislerinde kullanılması zorunlu olan özel etiket ve işaretleri kullanılmaksızın deneme üretimi, makine çalışma testi yahut ürün denemesi yapanlar ile deneme ve testlerde üretilen sigara ve makaronları süresi içerisinde imha etmeyenlere 10 bin Türk Lirası’ndan az olmamak üzere idari para cezası uygulanabilecektir. Kullanılması zorunlu olan özel etiket ve işaretlerle sayesinde üretilen ürünlerin Ürün İzleme Sistemi’nde kayıt altına alınacak olması sebebiyle yasaya aykırı olarak piyasaya arz edilmesi önlenerek toplum sağlığı korunabilecektir. Kanun maddesine aykırı davrananların hakkında soruşturma başlamasıyla birlikte faaliyet ve satışla alakalı verilen belgeler yargılama devam ettiği sürece askıya alınacaktır. Önemle belirtilmesi gereken bir diğer husus ise; iş bu kanun maddesine beş yıl içerisinde üç kez muhalefet edilmesi halinde muhalefet edenin belgeleri iptal edilebilecektir” dedi.
“Teminat alınmasına ilişkin yapılacak değerlendirme yetkisi ise Tarım ve Orman Bakanlığı’na verilmiştir”
Kanunla birlikte tütün ticareti yetki belgesi çerçevesinde yer alan detaylardan da bahseden Duman, konuyla ilgili olarak şunları söyledi:
“Tütün, tütün mamulleri, makaron, yaprak sigara kağıdı, sigara filtresi, alkol ve alkollü içkilerin üretim ve ithal edenler ile tütün ticareti yetki belgesi kapsamındaki faaliyetlerde bulunanlara elli milyon Türk Lirası’na kadar teminat alınması düzenlemesi ve izin, uygunluk ve yetki belgesi başvurusu, tadili ya da süre uzatımına ilişkin talepte bulunulması için idari para cezası ve vadesi geçmiş vergi borcu bulunmaması şartı getirilmiştir. Teminat alınmasına ilişkin yapılacak değerlendirme yetkisi ise Tarım ve Orman Bakanlığı’na verilmiştir. Teminat verilmemesi halinde ise faaliyete ilişkin tüm belgeler askıya alınacaktır. Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan yetki belgesi almadan veya bildirimde bulunmadan tütün ticareti yapanların iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılması öngörülmekle; kanun maddesindeki ticari amaçla tütün ticareti yapanların üç yıldan altı yıla kadar cezalandırılmasına ilişkin hüküm varlığını korumaktadır. İş bu kanun teklifinin TBMM’den geçmesi halinde makaron, yaprak sigara kağıdı ve sigara filtresi üretmek isteyenler için yıllık 2 milyar adet üretim kapasitesine sahip tesis kurma zorunluluğunu düzenleyen 3. Madde ile Tarım ve Orman Bakanlığından yetki belgesi almadan veya bildirimde bulunmadan tütün ticareti yapanlara 2 yıldan 5 yıla kadar hapis cezasını düzenleyen 8. madde kanunun yayım tarihinde; diğer maddeler ise 1 Ocak 2024 tarihinde yürürlüğe girecektir.”
“Kaçak veya çalıntı elektronik cihazlara IMEI klonlaması yapılmasının önüne geçilmesi amaçlanmaktadır”
Kanun teklifindeki IMEI düzenlemesi hakkında da açıklamalarda bulunan avukat Duman, “Kanun teklifinin önemli maddelerinden birisi ise; bir yıl kesintisiz bir şekilde sinyal alınamayan cep telefonlarının IMEI’lerinin yani elektronik kimlik bilgilerinin pasif hale getirilmesidir. Hali hazırda kanun maddesinde yedi yıllık sürenin bir yıla düşürülmesi ile kaçak yahut çalıntı elektronik cihazlara IMEI klonlaması yapılmasının önüne geçilmesi amaçlanmaktadır. Bu sayede kaçak veya çalıntı elektronik cihazlara başka IMEI klonlanması çok zor hale gelecektir” şeklinde konuştu.