Türkiye’nin havuç ihtiyacının yaklaşık yüzde 65’ini karşılayan Konya’da son günlerde sıfır dereceye kadar düşen soğuk havada, toprak altında bulunan havuçlar, kadınlar tarafından tek tek sökümü yapılıyor. Yine kadınlar tarafından tesiste paketlenerek dünya pazarına hazırlanan havuç üretiminde son 5 yıl içerisinde yüzde 30 artış oldu.
Konya Ovasında 38 bin 873 kilometrekare yüzölçümünün yüzde 47’si tarım arazisi olarak kullanılıyor. Meram ilçesinde çiftçiler ise 80 bin dekar arazide havuç yetiştiriciliği yapıyor. Aşamalı ekimin ardından aşamalı söküm yapılan havuçların bir bölümü ise kış aylarında tarlalardan kadınlar tarafından tek tek elle söküm yapılarak toplanıyor. Tarladan toplanarak kamyonlarla fabrikalara götürülen havuçlar, burada özenle yıkandıktan sonra paketleme işlemi yapılıyor. Son günlerde sıfır dereceye kadar düşen bölgedeki hava sıcaklığına rağmen havuç fabrikalarındaki mesailer aralıksız devam ediyor. Türkiye’deki 650 bin ton havuç üretiminin 450 bin tonunun ilçeden karşılandığı havuç üretiminde sıralı söküm sayesinde yılın 10 ayı ürün elde edilebiliyor.
“Havuç üretiminin yüzde 80’ni kadının elinden geçiyor"
Havuç üretiminde makine sökümü hava şartlarından dolayı yapamadıklarını anlatan havuç üreticisi Oğuzhan Özcan, “Genellikle sökümü kadın çalışanlarımız yapıyor. Tarladan havuçları kadın işçilerimiz söküyor. Havuçlar tarladan sökümü yapıldığı gibi geliyor. Havuzlarda suyla temizleniyor. Havuçların boyları makinelerle tespit edilerek yine kadınlardan oluşan paketleme ekiplerimizin önüne geliyor. Paketleme işi sabır işi kadının elinden geçen bir aşama. Kadın olmasa erkek bunu yapamaz. Havuç üretimi tarladan ürünlerin sökümüne, ot temizliği ve paketlemesine kadar yüzde 80’i kadının elinden geçiyor” dedi.
Ağırlıklı olarak iç pazara çalıştıklarını ifade eden Oğuzhan Özcan, "Üretimimizin yüzde 80 ile 90’ınını İstanbul’daki tedarikçilere gönderiyoruz. Kaşınhanı bölgesinde havuçların yüzde 60 ile 70 civarında ihracata gidiyor. Kalan kısmı ise iç pazarda tüketiliyor. Türkiye’nin ise yüzde 60 ile 65 arasında bir ihtiyaç ise buradan karşılanıyor” şeklinde konuştu.
“Sıralı ekim sayesinde 10 ay havuç hasadı yapılıyor"
Sıralı yapılan ekimlerle bölgede 10 ay boyunca hasat yapıldığına dikkat çeken Özcan, “Konya’da havuç ekimi başladı. 7’inci aya kadar havuç ekimi olur. Erkenci olarak bilinen ilk ekimler 12 ile 1’inci aylarda ekilir. 3 ve 4’üncü aylarda da ekim yapılır. 5, 6 ve 7’inci aylarda da son ekimler yapılır. Havuç hasadı 6’ncı ayda başlar, diğer senenin Nisan ayına kadar devam eder. Sadece 2 aylık bir boşluğumuz olur, hasat olmaz. Onun haricinde 10 ay havuç hasadı yapılır bölgede. 2 aylık süreçte de buzhanelerde bulunan ürünlerimizle çalışırız” diye konuştu.
“Bölgede havuç üretiminde son 5 yıl içerisinde yüzde 30 artış yaşandı”
Konya’da 80 bin dekarlık bir alanda havuç üretimi yapıldığını belirten Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) Konya Şube Başkanı Burak Kırkgöz, “Yaklaşık olarak Türkiye’de 135 bin dekar alanda havuç üretimi yapılıyor. Bu rakamın yaklaşık olarak 80 bin dekarlık bir alanı Konya’da üretimi yapılıyor. 500 bin ton civarında havuç üretimi yapılıyor. Burada üretilen havuçların büyük bir kısmı yurt dışına kalan kısmı da iç pazarda değerlendiriliyor. Kaşınhanı bölgesinin tercih edilmesindeki en büyük etken ise bölgedeki havucun aroması ve rengi, özellikle ihracata gitmesindeki en büyük nedenlerden biri de bu. Bölgede havuç üretiminde son 5 yıl içerisinde yüzde 30 artış yaşandı. Havuç tarımı zor ve meşakkatli bir iş. Özellikle kar yağdığında bile hasat devam ediyor. Bu tarihlerde hasat makine ile yapılamıyor. Burada da kadın işçiler devreye giriyor. Havuç tarımında çok yoğun bir işçilik söz konusu. Burada da maliyetlerin ciddi anlamda arttığı bir dönem. Böylesi dönemlerde işçi bulmak, maliyetleri de çok ciddi yer kaplıyor havuç tarımında. Genel anlamda havuç çiftçisinin çok fazla destekleme aldığı bir konu yok. Burada da işçilik konusunda destekleme yapılırsa özellikle havuç tarımının geliştirilmesi ve yaygınlaştırılması açısından büyük önem arz ediyor” ifadelerini kullandı.