Türkiye Arıcılar Birliği Başkanı Ziya Şahin, Türk çam balının gıda kodeksinde yerin aldığını ve Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının Türk arıcılarına yaptığı en büyük tarihsel görev olduğunu belirtti.
Dünya çam balının yüzde 92’sini Türkiye’nin ürettiğini, dünyanın çam balını Türkiye’den aldığını dile getiren Türkiye Arı Yetiştiricileri Merkez Birliği Başkanı Şahin, “Dış pazara balı satarken, hep Avrupalıların kendi kriterleri olan Alplerde olan salgı balı, yani kara basra balı olarak alıyorlar. Bizim çam balı, salgı balı değil, salgı balı 45 gün üretilir, çam balı yılın 9 ayında üretiliyor” diye konuştu.
“Kendi ürettiğimiz balı kendi kriterlerimiz ile satma özgürlüğüne kavuştuk”
Türkiye arıcılığında, Avrupalıların çam balı alırken büyük bir haksızlık yapıldığını söylen Türkiye Arı Yetiştiricileri Merkez Birliği Başkanı Şahin, “Türkiye’de üretilen balı bilimsel raporlar ile bunu ortaya koyamadık. 10 yıldan bu yana Türkiye arıcısını özellikle Muğlalılar olmak üzere yapılan bilimsel çalışmalarda iki tane bilimsel çalışmanın sonunda artık Türk gıda kodeksi alt ve üst komisyonlarının katkılarıyla Türkiye’deki üretilen çam balı gıda kodeksine girdi. Kodekste kendi özelliklerimiz çerçevesinde çam balı olarak girdi. Bu Türkiye arıcısının ve ihracatçının da önünü açan bir davranıştır. Tarihsel bir görevdir. Kendi ürettiğimiz çam balını kendi kriterlerimizle satma özgürlüğüne kavuştu. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının Türk arıcılarına yaptığı en büyük tarihsel görevdir” dedi.
Ham bal da gıda kodeksinde
Çam balının yanı sıra ham balın da kodekste yerini aldığını hatırlatan Türkiye Arı Yetiştiricileri Merkez Birliği Başkanı Şahin konuşmasına şöyle devam etti:
“Ham bal arıcılarımızın ilk ürettiği kovandan çıkardığı baldır. Bu bal hiçbir ısı işlemi görmeden üretilip sofralara giden baldır. Bu ham bal da gıda kodeksinde yerini almıştır. Bu ham bal bütün dünyada vitrinlerde var. Ham bal ısıl işlem görmeden pazara çıkıyor. Türkiye üreticisi de kristale olmuş bala dört elle sarılmalı. Kristale edilen bal doğal baldır.”
“Tarihsel bir görevi yerine getirdik”
Çam balının ve ham balın Türk Gıda Kodeksinde yerini almasının tarihsel bir görev olduğunu söyleyen Şahin, “Türk Gıda Kodeksi’nin 22 Nisan’da resmi gazete yayımlanan bal tebliği ile çak balı ve ham bal kodekste yerini aldı. Öncelikle başta Muğla arıcılarımız ve sektörümüz olmak üzere tüm arıcılık camiasına hayırlı olması diliyoruz. Yeni bal tebliğinin yayımlanma sürecine kadar birliğimizce çok yoğun çalışmalar, projeler yürütülmüş olup bu noktaya gelinmiştir. Şöyle ki, özellikle çam balı üretiminin merkezi olan bir ülkede bu ürünün özelliklerini de yine ülkemizde yapılacak bilimsel çalışmalardan elde edilecek veriler ışığında hazırlanmasını öncelik kabul ettik ve çalışmalarımızda bilimsellikten asla vazgeçmedik. Bugün, ülkemizde yapılan bilimsel çalışmalar ışığında hazırlanmış bir tebliğimizin olduğunu ve bu çalışmalarda her zaman yer alan MAYBİR olarak bizler tarihsel bir görevi yerine getirmiş olmanın haklı gururunu yaşıyoruz” dedi.
Yürürlükten kaldırılan tebliğde özellikle çam balına ait bazı değerlerin tebliğde belirtilen değerler ile örtüşmediğini ve bu durumun başta arıcılar olmak üzere tüm sektöre ciddi zararlar verdiğini her platformda dile getirdiklerini belirten Şahin, “Örtüşmeyen ve uzun yıllardır mücadelesini verdiğimiz, çam balı ihracatımıza en büyük darbeyi vuran değer ‘Balda protein ve ham bal delta C13 değerleri arasındaki fark ve bu fark üzerinden hesaplanan C4 şeker değeridir.’ Yürürlükten kaldırılan tebliğde C4 değeri en fazla yüzde 7 olarak belirlenmişti. Ancak birliğimizce yaptığımız çam balı analiz çalışmalarında ve laboratuvarlardan aldığımız sonuçlara baktığımızda söz konusu bu C4 değerinin tebliğde belirtilen değerden zaman zaman yüksek çıktığı ve bunun neticesinde üretici çam balını pazarlamada çok büyük sorunlar yaşadığını görüyorduk. Ayrıca ilimizde paketleyici ve ihracat yapan firmaların da birliğimize yazılı olarak söz konusu bu C4 değerinin büyük sorun oluşturduğu ve çözüme kavuşturulması konusunda bizlerden talepleri de olmuştur. Tüm yapılan bu çalışmalardan elde edilen veriler haklılığımızı ortaya koydu ve neticesinde bugün yeni bal tebliğimizde arıcılık sektörümüze büyük darbe vuran çam balımızda ‘Balda protein ve ham bal delta C 13 değerleri arasındaki fark ve bu fark üzerinden hesaplanan C4 şeker değeri aranmaz ibaresi yer almıştır” dedi.
“Sürece katkı koyanlara teşekkür ediyorum”
Çam balının gıda kodeksinde yer almasında emeği geçenlere teşekkür etti. Şahin, “Gelinen noktada uzun yıllardır ve çok zorlu süreçler neticesinde Muğla İli Arı Yetiştiricileri Birliği olarak yaptığımız ve yürüttüğümüz çalışmaların karşılığını almış bulunmaktayız. Çam balı üretimin başkenti Muğla emeği geçen Başta Bakanlığımıza, Tarımsal Araştırmalar ve Politikalar Genel Müdürlüğümüze, Gıda Kontrol Genel Müdürlüğümüze, Muğla Tarım ve Orman İl Müdürlüğümüze, üniversitelerimize ve akademisyenlerimize ve bu süreçte tüm çalışmalarımızda her daim yanımızda olan hiçbir zaman desteğini esirgemeyen emektar arıcılarımıza sonsuz teşekkürlerimizi sunuyorum” dedi.