Azerbaycan’ın başkenti Bakü’nün Nuri Paşa komutasındaki Kafkas İslam Ordusu tarafından düşman işgalinden kurtarılmasının 105. yıl dönümünde, Bakü Türk Şehitliği’nde tören düzenlendi.
Kafkas İslam Ordusu’nun Azerbaycan’ın başkenti Bakü’yü Ermeni ve Bolşevik çetelerinden kurtarmasının üzerinden 105 yıl geçti. Zaferin yıl dönümünde Türkiye Bakü Büyükelçiliği tarafından Bakü Türk Şehitliği’nde tören düzenlendi. Törene Türkiye’nin Bakü Büyükelçisi Cahit Bağcı, Bakü Büyükelçiliği Silahlı Kuvvetler Ataşesi Tuğgeneral Soner Oruçoğlu, Azerbaycan Savunma Bakanlığı’nın yetkilileri, Türk kurum ve kuruluşlarının temsilcileri ile büyükelçilik çalışanları katıldı.
Şehitlik Anıtı’na çelenk konulan törende, saygı duruşunda bulunuldu. Büyükelçi Cahit Bağcı şehitlik anı defterini imzaladıktan sonra yaptığı konuşmada, "Aziz şehitlerimiz, Nuri Paşa komutasındaki Kafkas İslam Ordusu’nun neferleri olarak can Azerbaycan uğrunda verdiğiniz cansiperane mücadeleniz aradan yıllar geçmesine rağmen şükran ve minnetle anılmaktadır. Azerbaycanlı kardeşlerimizle örnek dayanışmamız, tarihimize altın harflerle yazılmış, iki devlet tek millet şiarımızın temelini teşkil etmiştir. Müttefikliğimiz bu topraklarda akan kanlarınızdan filizlenmiş, kardeşliğimiz aziz hatıralarınızla güçlenmiştir. 1915’te Çanakkale’de olduğu gibi 1918’de Bakü ve Azerbaycan’ın diğer bölgelerinde verdiğimiz omuz omuza mücadeledeki kararlılık Türkiye Yüzyılı’nın başladığı bugünler için de ilham kaynağı olmuştur" ifadelerini kullandı.
Bağcı, konuşmasına şöyle devam etti: "1918 senesinde Gence, Gökçay, Aksu, Kürdemir ve Şamahı istikametlerinden Bakü’ye uzanan bağımsızlık mücadelenizdeki aynı ruhla şanlı Azerbaycan ordusu da 2020 yılında zafer yolundan Şuşa’ya ulaşmış ve 44 günde öz topraklarındaki işgale son vermiştir. Azerbaycan’ın dört bir köşesinde kardeş vatanın bağrına defnedilmiş yüzlerce şehidimiz aynı zamanda ilişkilerimizin derin tarihi köklerini de göstermektedir. Bizlere bıraktığınız kıymetli emanetler olarak bildiğimiz kardeşliğimizi ve kader birliğimizi hassasiyetle muhafaza edeceğimizden emin olunuz. Can Azerbaycan için gayretleriniz ve şanlı mücadeleniz bizler için gurur nişanesidir. Bakü’nün düşman işgalinden kurtuluşunun 105. yıl dönümünde aziz hatıralarınızı hürmet ve şükranla yad ediyoruz. Sizleri ve Türkiye ile Azerbaycan’ın bağımsızlığı uğruna şehadete erişen bütün kahramanlarımızı rahmet ve saygıyla anıyoruz. Ruhlarınız şad olsun."
Temsili şehit kabirlerine karanfiller bırakıldıktan sonra tören sona erdi.
Azerbaycanlı gazilerden Türk şehitliğine ziyaret
Azerbaycanlı 1. Karabağ ve 2. Karabağ Savaşı gazileri ve Türk Dünyası Dayanışma ve Yardımlaşma Derneği Azerbaycan üyeleri, Ülkücü, Bozkurtlar Derneği üyeleri de Türk şehitliğini ziyaret ederek anıta çelenk bırakıp saygı duruşunda bulundu. Azerbaycan Milliyetçi Demokrat Partisi Başkanı Kalender Muhtarlı, Kafkas İslam Ordusu’nun yaptıklarının Azerbaycan halkının kalplerinde yaşadığını belirterek, "Şehit olan Türk askerlerinin mezarları bizim için çok kıymetli. Biz bunun her zaman akıllarda kalacağını ve gelecek nesillere aktarılacağını düşünüyoruz. Türk şehitliğini ziyaret etmek her bir Azerbaycan Türkü için bir vicdan, bir namus ve vatan borcudur" diye konuştu.
"Bu, Türkiye-Azerbaycan kardeşliğinin bir örneğidir"
Türk Dünyası Dayanışma ve Yardımlaşma Derneği Azerbaycan Ülke Başkanı Feridun Almetli de Bakü’nün Kafkas İslam Ordusu tarafından Ermeni çeteleri ve Bolşevik birliklerinden kurtarılmasının yıl dönümünün önemli bir gün olduğunu vurguladı. Almetli, "Türk kardeşlerimizin şehit olduğu bir gün. Bu Türkiye-Azerbaycan kardeşliğinin bir örneğidir. 105 sene önce nasıl bu kardeşlik vardıysa 105 sene sonra İkinci Karabağ Savaşı’nda da Türk milleti bu örneği göstermiştir. Türkiye-Azerbaycan kardeşliği bundan sonra da ebedi kalacaktır. Nuri Paşa komutasındaki Kafkas İslam Ordusu’nun bütün şehitlerini bugün şükranla, saygıyla, sevgiyle anıyoruz ve Allah’tan rahmet diliyoruz" ifadelerine yer verdi.
Bin 142 şehit
Kafkas İslam Ordusu Komutanı Nuri Paşa, Azerbaycan Cumhuriyeti’nin ve Dağıstan’ın Osmanlı Devleti’nden yardım talep etmesi üzerine ordusuyla Azerbaycan’ı düşman işgalinden kurtarmak için görevlendirildi. Azerbaycan’ın çeşitli vilayetlerinde Bolşevik birlikleri ve Ermeni çetelerine karşı verilen mücadelenin ardından 15 Eylül 1918’de Bakü işgalden kurtarıldı. Kafkas İslam Ordusu, Bakü’nün kurtuluşu için verdiği mücadelede bin 142 şehit verdi.