Antalya’nın Akseki ilçesinde teknolojik aletlerin giremediği alanlarda halen öküz, katır ve eşeklerin çektiği kara sabanlarla ekim sürüyor. Çiftçiler traktörün giremediği arazilerini yıllardır el ele verip kara sabanla sürüyor. Engebeli araziye traktör çıkarıp sürdürmek ise köylüler için çok daha pahalıya mal oluyor.
Antalya’nın Akseki ilçesi Güneykaya Mahallesi’nde yaşayan 55 yaşındaki Mustafa Can, 35 yıldır çiftçilikle uğraştığını ve katırlarla çift ektiğini söyledi. Çiftçiliğin ata mesleği olduğunu söyleyen Can, “Eşimle birlikte çiftçilik yapıyoruz. 30-35 yıldan beri çiftçilik işi ile uğraşıyorum. Bizim buralarda araziler sarp ve yamaçtır. Arazilerimize traktörün girmediği için hayvanlarla merkeplerle sürdüğümüz tarlaya buğdayımızı arpamızı ekiyorum. Zor oluyor fakat geçimimizi sağlayabilmemiz için mecburuz. Akseki’nin bazı köylerinde halen öküzlerle kara sabanla çift eken çiftçilerimiz var.
Atalarımız öküzlerle çift ekerlerdi
Daha önceleri atalarının öküzlerle tarlayı sürdüğünü ve ektiğini anlatan Can, şöyle devam etti:
“Öküzlerle kara sabanlarla yani ağaç sabanlarla zor şartlarda tarlayı sürüyorlardı. İki öküz ve ağaç tek sabanlarla sürmek ekmek daha ağır ve daha zor oluyor. Bizim buralara traktör girmediği için imkanlarımız bu şekilde. Bu çiftçilik ekseriyetle Akseki çevresinde oluyor. Hem şu anki şartlarda traktörlere ektirmek bize pahalıya geliyor. Zaten arazilerimiz engebeli araziler. Zor da olsa ekmeğimiz için ekmeye mecburuz."
Akseki’nin Kepez Mahallesi’nde yaşayan Bayram Güven (78), eşi Ayşe Güven (67) ile yıllardır öküzlerinin arkasına bağladıkları kara sabanla tarlayı sürerek buğday ekiyor. İHA muhabirine açıklama yapan Bayram Güven, yaklaşık 50-55 yıldır kara sabanla çift sürdüğünü belirterek, buradan elde ettikleri ürünle geçimlerini sağladıklarını söyledi. Güven, 18 yaşına kadar çobanlık yaptığını ifade ederek askerliğinin ardından aldığı 4 büyükbaş hayvanla tarlasını sürerek çiftçilik yapmaya başladığını dile getirdi. Köy arazisinin sarp olması nedeniyle motorlu araçların tarlaya giremediğini anlatan Güven, "Düz arazimiz olmadığı için devamlı öküzlerle çift sürüyorum. Bu arazide traktörün çift sürmesi imkansız. Bu nedenle öküzler, bizim hayatımızın vazgeçilmezi. Onlara gözümüz gibi bakıyoruz. Öküzlerle ektiğim mahsul iyi oluyor. Öküzlerle tarlayı ekmek, daha zevkli oluyor" diye konuştu.
"Hayvanlarım sayesinde çok ekmek yedim"
Çevresinde öküzle çift süren başka kimsenin kalmadığına dikkati çeken Güven, "Ben bu hayvanlarım sayesinde çok ekmek yedim. Onlar da yaşlandı" dedi. Güven, daha önce, iki öküzle yılda yaklaşık 50 dönüm araziyi ektiğini aktararak, "Çocuklar başka yerlere gidince şimdi ihtiyacımız kadar, yani 5-10 dönüm yer ekiyoruz. İhtiyacımızı karşılıyoruz. Günde, öküzlerle 2 dönüm civarında arazi ekiyorum" dedi.
"Bunlar benim çocuklarım gibi"
Ayşe Güven de 15 yaşından beri eşiyle çiftçilik yaptığını anlattı. Hayatlarından memnun olduklarını vurgulayan Güven, "Öküzlerimizden de memnunuz. Bunlar, benim çocuklarım gibi, satmayı da düşünmüyoruz" şeklinde konuştu