Yaşar Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi Film Tasarımı ve Yönetimi Bölüm Başkan Vekili Doç. Dr. Sevcan Sönmez’in 1923 yılında kurulan cumhuriyetin ilk yerel bandosu olan Tire Bandosu’nu anlattığı “Yüz Yıllık Seslerin İzinde” adlı belgesel, İzmir Büyükşehir Belediyesinin 20’ncisini düzenlediği “Tarihe Saygı Yerel Koruma Ödülleri” kapsamında Tarihi Çevre ve Kültür Varlıklarını Koruma dalında Katkı Ödülü’ne layık görüldü.
İzmir Büyükşehir Belediyesi Kent Tarihi ve Tanıtımı Dairesi Başkanlığı tarafından kentteki tarihi ve kültürel mirasa sahip çıkan doğru çalışmaları özendirmek amacıyla verilen Tarihe Saygı Yerel Koruma Ödülleri bu yıl 20’nci kez düzenlendi. İzmir’den gelen 62 başvuru değerlendirilmeye alınarak farklı dallarda ödüller verildi. Yaşar Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi Film Tasarımı ve Yönetimi Bölüm Başkan Vekili Doç. Dr. Sevcan Sönmez’in Cumhuriyet tarihinin ilk yerel bandosu olan Tire Bandosu’yla ilgili belgeseli “Yüz Yıllık Seslerin İzinde”, Tarihi Çevre ve Kültür Varlıklarını Koruma dalında Katkı Ödülü aldı. Belgeselin çekim ekibinde, Yaşar Üniversitesi Film Tasarımı ve Yönetimi Bölümü’nden öğrenciler de yer aldı. Sanat ve Tasarım Fakültesi’nden Müzik Bölümü öğrencileri ve Grafik Tasarım Bölümü yüksek lisans öğrencileri de filmin animasyon, grafik tasarım ve ses düzenleme bölümlerinde görev aldı.
100 yıl önce savaş ganimetleriyle kurulan tarihi bando
Kurtuluş Savaşı’nın ardından Yunan askerlerinin Tire’yi terk ederken bıraktığı bando enstrümanlarıyla Ali Başargan tarafından 1923 yılında kurulan tarihi bando, 1925 yılından 1943’e kadar her 9 Eylül’de İzmir’in kurtuluşu kutlamalarında görev aldı. Kuruluşundan itibaren Tire’deki gençlerin ve müzik tutkunlarının yer aldığı bandoya 1930’lu yıllarda şef olarak gelen Hırvat asıllı Mösyö Slavo, bandonun müzikal olarak gelişmesine ve disiplinli bir sürece girmesine katkıda bulundu. Günümüzde ise Tire’de belediyede çalışan birçok kişi ve askeri bandolardan emekli profesyonel bandocular, bando çalışmalarını devam ettiriyor.
Belgesel ilk gösteriminde göz yaşlarıyla izlendi
Doç. Dr. Sevcan Sönmez, “Bu belgeseli çekerken gördüğümüz şey; 100 yıllık bir emek ve sevginin ürünü olan Tire bandosu, Cumhuriyet’in bir mirası olarak hem tüm Türkiye’de hem de Tire, İzmir ve çevresinde saygın ve sevilen bir müzik kurumu olmaya devam ediyor. Yaptığımız röportaj ve görüşmelerde tüm Tire halkının bandoya olan sevgisi ve ilgisini net bir şekilde gördük. Ayrıca çocukluğunda ve gençliğinde milli bayramlarda, törenlerde ve cuma günleri bayrak törenlerinde gören ve dinleyen birçok kişi bando sayesinde müziğe ilgi duymuş, bandoya giderek orada müzik eğitimi almışlar. Tire bandosu her cuma günü akşamüstü Tire meydanında 100 yıllık geleneği sürdürerek bayrak töreni yapmaya devam ediyor. Bando her sokağa çıkıp yürüdüğünde Tireliler heyecanla, alkışlarla bandoya eşlik ediyor. Bu ilgi 100 yıl geçmesine rağmen, her hafta ve her bayramda bandoyu dinlemelerine rağmen azalmamış durumda. Belgeselimizin ilk gösterimi Tire’de gerçekleştirildi ve oldukça büyük bir ilgi gördü, gözleri dolarak ve ağlayarak izleyen Tire bandosunun eski üyeleri, o kişilerin çocukları ya da torunları bizimle birlikteydi. Bu belgeseli Yaşar Üniversitesi’nin desteklediği bilimsel bir araştırma projesi kapsamında çekmiş olmak da oldukça önemlidir. ‘100. Yılında Tire Bandosu Üzerine Tarihsel Bir Araştırma’ projesi kapsamında bu filmi çekmemiz mümkün oldu. Ayrıca yine bu belgeselin çekimlerinde Tire Belediyesi’nin desteği ve katkıları da önemli rol oynadı” dedi.
Bandonun 40 yıllık üyesiyle röportaj
Belgeselde bandonun eski üyelerinden iki kişiyle röportaj yaptıklarını söyleyen Doç. Dr. Sönmez, “1953-1990 yılları arasında bandoda 40 yıla yakın görev almış olan Cengiz Dağ, biz çekim yaptıktan birkaç ay sonra vefat etti. Son hayatta kalan üyelerle görüşmüş olduk. Ayrıca bandonun 3. şefi M. Emin Ersümer’in oğlu Tamer Ersümer ile röportaj yaptık. Babasının bandodaki anılarını anlattı. Bandonun önceki şeflerinden Turgut Asma ile röportajlarımız var. Geçmişe dair bu önemli isimler bize bandoyu ve anılarını anlattı. Ayrıca Tireli araştırmacı yazar Yılmaz Göçmen bando tarihine ilişkin bilgiler vererek belgeselde yer alıyor. Çekimler çoğunlukla Tire’de oldu. Tire Bandosu her yıl Nazilli Basma Fabrikası’nın kuruluş yıl dönümü kutlamaları için Nazilli’ye gidiyor. Biz de bu fabrikada bandoyu çektik. 1937 yılında Mösyö Slavo ile fabrikanın balo salonunda bandonun çaldığı aynı salonda aynı şekilde bandoyu çektik” şeklinde konuştu