Her yıl 18-24 Mayıs tarihleri arasında kutlanılan Uluslararası Müzeler Haftası’nda bu yıl pandemi nedeniyle ziyaretçilerinden uzak kalsa da, Yakın Doğu Oluşumu müzeleri bu süreçte koleksiyonlarını zenginleştirmeyi sürdürüyor.
Yakın Doğu Oluşumu, kuruculuğunu yaptığı Kıbrıs Modern Sanat Müzesi, Surlariçi Şehir Müzesi, Kıbrıs Araba Müzesi, Herbaryum ve Doğa Tarihi Müzesi, Günsel Sanat Müzesi, Günsel Ofis Müzesi, Kıbrıs Sanat Müzesi, Kıbrıs Türk Milli Tarih Müzesi, Denizcilik Tarihi Müzesi, Bıçak ve Kılıç Müzesi ile geçmiş ve gelecek arasında sarsılmaz bir köprü kuruyor.
Yakın Doğu Oluşumu’nun 2018’de kurduğu Kıbrıs Modern Sanat Müzesi ile KKTC kültür ve sanat yaşamına büyük bir hareketlilik kazandıran Yakın Doğu Üniversitesi, Kıbrıs Araba Müzesi, Günsel Ofis Müzesi, Surlariçi Şehir Müzesi, Günsel Sanat Müzesi, Herbaryum ve Doğa Tarihi Müzesi, Denizcilik Tarihi Müzesi, Bıçak ve Kılıç Müzesi, Kıbrıs Türk Milli Tarih Müzesi ile tarihi, sanatı, teknolojiyi, bilimi ve kültürü toplum hayatının vazgeçilmez parçalarından biri haline getirmeyi amaçlıyor. Yakın Doğu Oluşumu müzeleri çağdaş sanatın her alanından eserleri ile geleceğe yön verecek önemli bir kültürel birikim oluşturuyor. Diğer yandan klasik otomobiller, KKTC’nin milli kültürünü yansıtan tarihi eserler, binlerce çeşit bitki ve canlı türü, Kıbrıs’ın jeolojisine ışık tutan fosil ve kalıntılara kadar çok geniş bir yelpazeye yayılan koleksiyonlarıyla Kıbrıs ve dünya tarihini bugüne taşıyarak toplumun geçmişiyle olan bağlarını güçlendiriyor.
Yakın Doğu Üniversitesi kampüsü açık hava müzesini andırıyor
Yakın Doğu Üniversitesi kampüsü, açılışı yapılan yeni heykellerle sanatla bütünleşmeye devam ediyor. Geçtiğimiz günlerde açılan Hürriyet Anıtı, Haberciler Anıtı ve Teknoloji Avcısı Anıtı’nın ardından 14 Türki cumhuriyet ve topluluklarını simgeleyen 30 bronz heykel hazırlanan özel alana yerleştirildi. Böylece Yakın Doğu Üniversitesi Heykel Atölyesinde tamamlanarak kampüs içerisinde sergilenen anıt heykellerin sayısı 200’e yaklaştı.
Bu sayıya, kampüs dışında KKTC sokaklarını süsleyen heykeller ve müzelerde sergilenen anıt heykeller de eklendiğinde Yakın Doğu Üniversitesi Heykel Atölyesinin tamamladığı heykellerin sayısı 500’ün üzerine çıkıyor. Farklı alanlarda boy gösteren heykeller, sanatı Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde günlük hayatın bir parçası haline getiriyor.
Çağdaş sanatın kalbi
Kıbrıs Modern Sanat Müzesi bugün ulaştığı 30 binin üzerindeki sanat eseriyle sadece Kıbrıs’ın değil bölgenin de en büyük çağdaş sanat müzesi olma özelliği taşıyor. Kıbrıs Modern Sanat Müzesi, 14 Türki cumhuriyet ve topluluklarına mensup sanatçıların eserlerinden oluşan zengin bir resim ve heykel koleksiyonuna sahip. Bu yönüyle Kıbrıs Modern Sanat Müzesi, Türk kültürünün dünya ile buluştuğu bir merkez olma özelliği taşıyor.
Kıbrıs Modern Sanat Müzesi, şimdilerde Kıbrıs Araba Müzesi’nin tam karşısında yer alan binasında hizmet veriyor. Özgün ve modern bir mimariyle inşa edilen, kendisi de adeta bir sanat eseri gibi yükselen, yeni müze binası ise Kıbrıs Modern Sanat Müzesi’nin kuruluş felsefesini yansıtıyor. Müzenin yeni binası Yakın Doğu Üniversitesi’nin tarihi Rektörlük binasını çevreleyen bir el şeklinde inşa ediliyor. Binanın kendisi bugünü ve geleceği simgelerken, merkezine aldığı rektörlük binası ise geçmişe olan saygıyı sembolize ediyor.
Otomobilin dünü ve bugünü
Ülkenin tek klasik otomobil müzesi olan Kıbrıs Araba Müzesi, Yakın Doğu Üniversitesi Kampüsü’nde en çok ilgi çeken müzelerden. Sahip olduğu zengin koleksiyonu ile modern dünyanın gelişimini ve tarihini otomobillerin dönüşümü üzerinden gözler önüne seriyor. 100’ün üzerinde otomobilin sergilendiği müzenin en eski aracı 1899 model Crest Mobile. Dünyada tek olma özelliğine sahip bu aracın yanı sıra 1900’lerin başından 2000’lere kadar uzanan 100 yıllık tarihin her döneminden otomobiller ziyaretçileri bir zaman tünelinin içine çekiyor.
20 binden fazla bitki ve canlı örneği ile adanın doğa tarihi
Yakın Doğu Üniversitesi kampüsünde ziyarete açık olan Herbaryum ve Doğa Tarihi Müzesi de Kıbrıs’ın doğa tarihini cisimleştirerek gözle görülür bir hale getiriyor. Yakın Doğu Üniversitesi’nin 42 yıllık bilimsel birikiminin yansıması da olan müzede, Kıbrıs’ta mevcut olan bin 600’e yakın bitki türünden 11 bin farklı çeşit bitki örneği, mantar çeşitleri, böcek türleri, çeşitli sürüngen türleri, deniz canlıları ve Kıbrıs jeolojisi ile ilgili fosil ve kayaçlar sergileniyor. Yakın Doğu Üniversitesi Eczacılık Fakültesi binasında bulunan Herbaryum ve Doğa Tarihi Müzesi’nde Kıbrıs’a özgü 140, Kuzey Kıbrıs’a özgü Beşparmak Dağları’nda yetişen 19 çeşit bitki türü de yer alıyor. Üç farklı gruba ait 106 çeşit mantar grubu, 250 su yosunu, 23 sürüngen canlı türü örneği, farklı taksonomik takımlara ait olan böcek koleksiyonları ile Beşparmak sıradağlarının 250 milyon yıllık kireç taşları ve 220 milyonluk fosilleşmiş ağaçlarından örnekler de yer alıyor. Müze, biyoloji, eczacılık, tıp, farmakoloji, ormancılık, besin mühendisliği alanlarında yapılacak bilimsel çalışmalara da yeni imkan ve görüş açıları sağlıyor.
Herbaryum ve Doğa Tarihi Müzesi araştırmacıları Kıbrıs’a özgü türlerin dünya literatüründe yer alması için de çalışmalar yürütüyor. Ekim 2020’de Beşparmak Dağlarında yeni bir örümcek türü keşfedilerek “Lachesanabayramgocmeni” ismi verildi. Daha önce 2018’de de yine Kıbrıs’a özgü bir örümcek keşfedilmiş ve Yakın Doğu Üniversitesi kurucu Rektörü Dr. Suat Günsel ve ailesine ithafen, keşfedilen örümceğe “günselorum” ismi verilmişti.
Sanat şehirde
Surlariçi Şehir Müzesi ise sanatı Lefkoşa’nın merkezine taşıyor. Günsel Ailesi’nin girişimi ile restore edilen Girne Kapısı’ndaki Ziraat Bankası’nın eski binasında hizmet veren “Surlariçi Şehir Müzesi” (Walled City Museum) 15 Kasım Cumhuriyet Bayramı haftasında ziyarete açıldı.
Surlariçi Şehir Müzesi, Yakın Doğu Üniversitesi’nin Şubat 2020’de açılışını yaptığı Dereboyu Caddesi’ndeki “Günsel Sanat Müzesi”nin ardından, Lefkoşa’nın merkezinde açtığı ikinci müze oldu. Surlariçi Şehir Müzesi’nin Başkentte oluşturduğu sanat ve kültür ortamı, Kıbrıs’ın kültürel kimliğinin, ulusal ve uluslararası sanat ortamıyla buluşmasına aracılık edecek. Surlariçi Şehir Müzesi’nde sergilenecek eserler, görsel sanatların her dalını kapsayan oldukça geniş bir yelpaze sunuyor. Ayrıca Lefkoşa’nın sosyal, kültürel ve siyasi geçmişine ait birçok materyal de müzede sergileniyor.