Bereketli topraklarda konuşlanmış kadim Mardin şehrinin akademik yüzünü yansıtan Mardin Artuklu Üniversitesi (MAÜ), Güneydoğu Anadolu Bölgesi ve Mardin ilinin bitkisel ve hayvansal yerel genetik kaynaklarını ele alan ’Tohum Gen Bankalarının Önemi ve Tarımsal Gen Kaynakları’ adlı çalıştay başladı.
MAÜ Tohum Biyolojisi ve Genetik Uygulama Merkezi Müdürlüğü koordinatörlüğünde düzenlenen çalıştayda Türkiye tohumculuk sektörünün muhatabı olan kurum ve kuruluşlardan, ülkenin farklı üniversitelerinden katılan akademisyen, araştırmacı ve fikir insanlarından oluşan birçok uzman isim yer aldı. Jeopolitik konumunun yanında, tarımın beşiği olan ve biyolojik çeşitlilik açısından çok değerli varlıklara sahip stratejik bir bölgede yaşadıklarını anımsatan MAÜ Rektörü Prof. Dr. İbrahim Özcoşar, “Genel olarak tüm Anadolu ve özelde Güneydoğu Anadolu Bölgesi tarımın ilk başladığı alan olması itibari ile özenle bakılması gereken Karacadağ gibi bir doğal genetik çeşitliliğe ve endemik bitki laboratuvarına sahiptir. Mardin ilimizin belli bir kesimini de içine alan Karacadağ şuanda sadece barındırdığı arkeolojik eserler ile değil aynı zamanda, yabani tahıllar, yabani baklagiller ve birçok endemik bitki bakımından zengin bir alan olup, buna önem vermemiz gerektiğini söylemek istiyorum” dedi.
Özcoşar, genetik kaynakların kayıt altına alınması, korunması, bu konularla ilgili bir veri tabanı oluşturulması, özelde Mardin iline ait, genelde ise Güneydoğu Anadolu Bölgesine ait özel yerel çeşitlerle ilgili bilimsel çalışmalar yapılması, bu çeşitlerin hak ettiği değeri bulması ve coğrafi işaret işlemlerinin gerçekleştirilmesi amacıyla, MAÜ bünyesinde Tohum Biyolojisi ve Genetik Uygulama Merkezi Müdürlüğü’nün kurulduğunu belirtti. Mardin ilinde 1.3 milyon dekar tarım arazisine sahip olan Kızıltepe Ovası’nın, başta Irak olmak üzere tüm Ortadoğu’ya tarımsal ihracat yapma potansiyeline sahip olduğunun altını çizen Özcoşar, farklı paydaşlarla birlikte tohum ve tohumculuk gibi konularda akademik çalışmalar yapmanın yanında var olan genetik kaynakların korunması, sürdürülebilir olarak üretimde yer alması ve hak ettiği ekonomik değerleri bulması için yakın zamanda Ziraat Fakültesi’nin üniversite bünyesinde kurulması için gerekli çalışmaların devam ettiğini dile getirdi.
Genetik kaynakların etkin olarak kullanılması konusunda önemli çalışmaların yer aldığı çalıştayda; Türkiye Tohum Gen Bankaları ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi Serin İklim Tahılları Genetik Kaynakları, dünya gıda güvenliği için büyük önem arz eden yerel çeşitler, yabani bitki formları, yerli hayvan ırkları, bunların korunması ve daha etkin olarak kullanılması, ekonomik ve pazar değerinin artırılması ve gelecek nesillere aktarılması, yerel çeşitleri kullanarak üretim yapan kurumların kapasitesinin artırılması, bazı yerel çeşitler için coğrafi işaretleme çalışmalarının yapılması konularının çok yönlü olarak ele alındığı bildirildi.