Mersin’de yaşayan Çerkesler, 21 Mayıs 1864’te Çarlık Rusyası tarafından yaklaşık 1,5 milyon Çerkes’in anavatanları Kafkasya’dan koparılarak sürgün edilmeleri ve 500 binden fazla Çerkesin hayatını kaybetmesinin 158’inci yıl dönümünde atalarını anacak.
1864’te Çarlık Rusyası tarafından Çerkeslerin Kafkasya’dan sürgün edilmeleri, her yıl 21 Mayıs’ta anılıyor. Yaşananların soykırım olduğunu savunan Çerkesler, dünyanın bu acıyı tanımasını ve Rusya’dan da resmi bir özür bekliyor. Mersin’de, pandemi nedeniyle iki yıldır gerçekleştirilemeyen anma programı, bu yıl 21 Mayıs’ta Özgecan Aslan Barış Meydanında yapılacak. Çerkesler, anma programında hem atalarını anacak hem de taleplerini dile getirecek.
Çerkes Soykırımı ve Sürgününün 158. Yılı Anma Programı öncesinde, Mersin Kafkas Kültür ve Dayanışma Derneği Başkanı Serdar Ateşalp ve Yönetim Kurulu Üyeleri, bir otelde basın toplantısı düzenledi. Çerkes gençler, toplantıya milli kıyafetleriyle katıldı.
“1,5 milyondan fazla insan anayurtlarını terk etmek zorunda bırakıldı”
Toplantıda, yaklaşık 300 yıl süren Rus-Kafkas savaşlarının son 100 yılının Çerkesler üzerinde uygulanan bir katliama dönüştüğünü belirten Başkan Ateşalp, Osmanlı İmparatorluğunun Kırım Savaşını da kaybetmesiyle Rus ordusunun, gücünün tamamını Kuzey Kafkasya’ya yönelttiğini ve son direnişleri de kanlı bir vahşetle tükettiğini söyledi. Ateşalp, “Savaş biterken, Rus Çarlığı 21 Mayıs 1864 tarihinde, bütün Çerkeslerin Kafkasya dışına sürgün edilmelerine karar verdi ve hızlı bir şekilde uygulanmaya başlandı. Binlerce yıllık kadim vatanlarından işkence ve ölümle sürüldüler. ‘Büyük Sürgün’ döneminde 1,5 milyondan fazla insan anayurtlarını terk etmek zorunda bırakıldı. Üstlerindeki giysi dışında eşya almalarına izin verilmeden derme çatma gemilere ‘istif’ edildiler. Karadeniz’in kuzey limanlarından düzensiz şekilde, aileler parçalanarak Balkanlar, Anadolu ve Ortadoğu’ya dağıtıldılar. Kafkas sürgünleri, çıkış limanlarında, yollarda ve ilk yerleşim yerlerinde fiziki uyumsuzluk, salgın hastalıklar gibi nedenlerle 500 bin civarında kayıp verdiler. Kafkasların yayla havasından gelmiş 74 bin insanın, sıcaklığıyla meşhur Çukurova’ya yerleştirilmesi sonucu bir-iki yılda nüfuslarının 4 binlere düşmesi bir örnektir” dedi.
“Savaşta yaşananları en iyi biz biliriz”
Savaşın çocukları olarak bugün yaşananları en iyi anlayacakların kendileri olduğunu vurgulayan Ateşalp, “Çerkes toplumu, dün Suriye başta olmak üzere Ortadoğu topraklarında, bugün özellikle halen Rus emperyalizmi ile mücadele eden Ukrayna’da yaşananları en iyi anlayabilecek bir toplumdur. Burada karşılaşacağınız tüm Çerkesler, işte böyle bir vahşet ortamından geriye sağ kalabilenlerin torunlarıdır” diye konuştu.
Bu yıl 21 Mayıs’ta yine atalarını anacaklarını söyleyen Ateşalp, “Başta Türkiye ve Kuzey Kafkasya olmak üzere Çerkeslerin yaşadığı her yerde geleneksel bir yas günü olarak her yıl anılmakta olan 21 Mayıs Çerkes Sürgünü anma etkinlikleri, bu yıl Mersin Özgecan Aslan Meydanında cumartesi akşamı saat 19.30’da halkımıza açık bir organizasyon olarak gerçekleştirilecek. Yaşadığımız acılar ve sebeplerinden ders çıkarılarak, dünyanın daha mutlu insanların yaşadığı bir yer haline geleceğine ilişkin ümitlerimizle teşekkür ederim” ifadelerini kullandı.