Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türk Yatırım Fonunu da mümkün olan en kısa sürede hayata geçmesinin yararlı olacağını belirterek, “Fonun sağlayacağı mali imkanların işbirliği kuvvetlendirip faaliyetlere ivme kazandıracağına inanıyorum” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) Devlet Başkanları 9. Zirvesinde yaptığı konuşmada, ülkeler açısından fırsatlarla beraber riskleri de olan hassas bir dönemden geçildiğini belirterek, “Bu dönemde aramızdaki işbirliği, dayanışma ve ahengi tüm alanlarda güçlendirmemizin çok daha kritik hale geldiğini görüyoruz” dedi.
Ukrayna’da 9 aydır devam eden çatışmaların adil bir barışla sona ermesi için her türlü gayreti sürdürdüklerini ifade eden Erdoğan, “Bunu yaparken, gıda krizinin önüne geçmek için de gerekli müdahalelerde bulunuyoruz” ifadesini kullandı.
Erdoğan, Güney Kafkasya’daki barış sürecinin Azerbaycan’ın tüm girişimlerine rağmen halen kırılganlığını koruduğuna dikkati çekerek, konuşmasını şu şekilde sürdürdü:
“8 Kasım’da kutladığımız şanlı Karabağ Zaferi’nin 2. yıl dönümünde aziz şehitlerimize Allah’tan rahmet, gazilerimize sağlık ve afiyet diliyorum. İlham kardeşimizin şahsında Azerbaycan halkını tekrar tebrik ediyorum. Haklı mücadelesinde olduğu gibi barış arayışlarında da Azerbaycan’ın yanındayız.”
“Bir cinayet ve casusluk şebekesi olan FETÖ ile mücadelemizde siz kardeşlerimizin desteğine güveniyoruz”
Türkiye olarak PKK, YPG, FETÖ, DEAŞ ve El Kaide dahil eli kanlı terör örgütleriyle mücadeleyi sürdürdüklerini söyleyen Erdoğan, “Ülkemize yönelik terör tehdidi tamamen yok edilene kadar durmayacak teröristlerin inlerini başlarına geçirmeye devam edeceğiz. Bir cinayet ve casusluk şebekesi olan FETÖ ile mücadelemizde siz kardeşlerimizin desteğine güveniyoruz. FETÖ’nün bertaraf edilmesi noktasında her türlü işbirliğine hazır olduğumuzu tekrar ifade etmek istiyorum” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin 2014 yılından bu yana dünyanın en çok sığınmacıya ev sahipliği yapan ülkesi olduğunu hatırlatarak, 3,6 milyonu Suriye’den gelenler olmak üzere yaklaşık 5 milyon sığınmacıyı misafir ettiklerini dile getirdi.
“Düzensiz göçün engellenmesi ve idaresi konusunda işbirliğimiz artırmamızda fayda görüyoruz” diyen Erdoğan, bu kapsamda ortak güvenlik konsepti geliştirmenin ve güvenlik konseyi sekreterleri toplantılarını sürdürmenin isabetli olacağını kaydetti.
Erdoğan, TDT üye ülkelerinin su ve çevre sorunlarına ilaveten iklim değişikliğiyle mücadelede birlikte hareket etmesinin ortak firara olacağının altını çizerek, sınır atık projesini küresel düzeye taşımak üzere Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’na sundukları karar tasarısına TDT ülkelerinden destek beklediğini söyledi.
Teşkilatın uluslararası mecrada görünürlüğünü artırmalarının önemli olduğunun altını çizen Erdoğan, “İslam İşbirliği Teşkilatı, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı, Asya’da İşbirliği ve Güven Artırıcı Önlemler Konferansı ile BM gibi uluslararası kuruluşlarda dayanışmayı güçlendirmeliyiz. Teşkilatımızın bu kuruluşlarla gözlemci üye olması için çabalarımızı yoğunlaştırmalıyız” ifadelerini kullandı.
“Kıbrıslı kardeşlerimizin yalnız olmadığını göstererek çözüm sürecine katkı sağladık”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, kardeşlik hukukun gereğini yerine getirerek Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetinin TDT’ye gözlemci üye olmasını kabul ettiklerini kaydederek, “Türk dünyasının ayrılmaz bir parçası olan Kıbrıslı kardeşlerimizin yalnız olmadığını göstererek çözüm sürecine de katkı sağladık. Bu dayanışma iradesini sergilediğiniz için siz kıymetli kardeşlerime ayrı ayrı teşekkür ediyoruz” dedi.
Geçen sene İstanbul’da gerçekleştirilen tarihi TDT Zirvesinin Türk dünyasındaki kurumsal birlikteliği güçlenmesi sürecinde bir kilometre taşı olduğuna işaret eden Erdoğan, konuşmasını şu şekilde sürdürdü:
“Konseyimizi teşkilata dönüştürürken aynı zamanda özgün ve etkin yapının temelini de attık. İstanbul’da kabul ettiğimiz 2040 Türk Dünyası Vizyon Belgesi işbirliğimizin çerçevesini oluşturuyor. Siyaset, güvenlik, ticaret, gümrük, ulaştırma, enerji, sağlık, bilişim, eğitim, gençlik ve spor gibi alanlarda işbirliğimizi pekiştirelim istiyoruz. Bugün kabul ettiğimiz Stratejik Belgesi de bizlere bir yol haritası sürüyor. Strateji Belgemizdeki unsurların birer hayata geçirilmesinin hep birlikte takipçisi olalım.”
Erdoğan, Türk Yatırım Fonunu da mümkün olan en kısa sürede hayata geçmesinin yararlı olacağının altını çizerek, “Fonun sağlayacağı mali imkanların işbirliği kuvvetlendirip faaliyetlere ivme kazandıracağına inanıyorum” dedi.
Ticaret, ulaştırma ve enerji başta olmak üzere aramızdaki bağların derinleştirilmesine önem verdiklerini ifade eden Erdoğan, “Türkiye, Özbekistan, Azerbaycan ve Türkiye-Kazakistan-Azerbaycan dışişleri, ulaştırma ve ticaret, ekonomi bakanları toplantıları vaktinde attığımız kritik adımlardır. Benzer mekanizmaları çoğaltmamızın ve kapsamını genişletmemizin hepimizin faydasına olacağına inanıyorum” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, bölgemizde yaşanan son gelişmeler, ortak koridor güzergahını daha da etkin hale getirmeleri için fırsatlar sunduğunu kaydederek, Bakü-Tiflis-Kars demiryolunun 2017’de faaliyete geçmesiyle koridorun önemli bir ayağı tamamlandığını dile getirdi.
“Türkiye olarak aynı amaca hizmet maksadıyla Marmaray, Yavuz Sultan Selim Köprüsü, Avrasya Geçişi, İstanbul havalimanı, Osman Gazi köprüsü, 1915 Çanakkale Köprüsü gibi büyük projeleri hizmete aldık” diyen Erdoğan, TDT üyesi ülkelerin toplam ticaret hacminin 700 milyar dolara ulaşmakla birlikte bu rakamın sadece yüzde 5.5 teşkilat ülkeleri arasındaki ticaret kaynaklı olduğu bilgisini paylaştı.
Erdoğan, “Bu oranı daha yukarıyla çekmek temel önceliğimiz olmalıdır” dedi.
Hazar geçişli doğu batı ortak koridorun kat ettiği güzergahtaki gümrük ücretlerinin kaldırılması veya azaltılmasının transit yük taşımacılığının kolaylaştırılması ticaret hacmi artıracağını söyleyen Erdoğan, uluslararası kombine yük taşımacılığı anlaşmasının imzalanması bu bakımdan memnuniyet verici olduğunu söyledi.
“Güney Gaz Koridoru ise Avrupa’ya gaz taşıyacak dördüncü arter olarak tasarlanmıştır”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Zirvemiz vesilesiyle ticaretimizin kolaylaştırılması Strateji Belgesinin eşya hariç mal ve hizmetin serbest dolaşımı için hizmet ve yatırım alanında serbest ticaret anlaşmasının imzalanması da önemlidir” dedi.
TDT üyesi ülkelerin ortak coğrafyasının strateji enerji koridorlarının kavşağında yer aldığına işaret eden Erdoğan, Türkiye’nin esasen kendisinin ve bölgesinin enerji arz güvenliğini destek sağlayacak hamleleri uzun süredir kesintisiz şekilde hayata geçirdiğini aktardı.
Erdoğan, Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattının küresel düzeyde en başarılı enerji projeler arasında olduğuna vurgu yaparak, “Güney Gaz Koridoru ise Avrupa’ya gaz taşıyacak dördüncü arter olarak tasarlanmıştır. Trans Anadolu Gaz Boru hattının bel kemiğini oluşturduğu bu koridor ilave gaz tedarikiyle daha da geliştirilebilir. Hazar havzası bunun için akla ilk gelen kaynaktır. Enerji alanında teşkilatımız bünyesinde ve ikili düzeyde işbirliği süreçlerine ortak projeleri bu nedenle büyük önem atfediyoruz” dedi.
Genç neslin ortak dil, tarih, coğrafya ve kültürünü daha iyi tanıması amacıyla bilimsel çalışmalara hız verilmesi gerektiğinin altını çizen Erdoğan, Eylül ayında İznik’te başarıyla gerçekleştirilen Dünya Göçebe Oyunlarının Beşincisi 2024 yılında Kazakistan’da yapılacağını hatırlattı.
Erdoğan, bu kapsamdan teşkilatın çatısı altında Dünya Göçebe Oyunlar Daimi Komitesi kurulmasına yönelik önerilerini TDT üyesi ülkelerin destekleyeceğine güvendiğini sözlerine ekledi.