Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol’un görevden alınması talebiyle muhalefet tarafından sunulan azil önergesi, Ulusal Meclis’te yapılan oylamada kabul edildi.
Güney Kore Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol tarafından 3 Aralık’ta ilan edilen ve 6 saatin ardından Ulusal Meclis’te alınan karar sonucu yürürlükten kaldırılan sıkıyönetimin yol açtığı siyasi deprem sürüyor. Güney Kore Ulusal Meclisi, muhalefetin Yoon’un görevden alınması talebiyle sunduğu 2’nci azil önergesini oylamak üzere toplandı. Muhalefet bloğunun 300 sandalyenin 192’sine sahip olduğu mecliste yapılan oylamada, azil önergesi 85’e karşı 204 oyla kabul edildi. 3 milletvekilinin çekimser oy kullandığı oylamada, 8 oy ise geçersiz sayıldı. Önergenin kabulü için sayıları meclisin 3’te 2’lik çoğunluğuna tekabül eden 200 milletvekilinin oyu gerekiyordu. Bunun için de Yoon’un mensubu olduğu Halkın Gücü Partisi’nden (PPP) en az 8 milletvekilinin azil önergesine destek vermesi gerekiyordu.
Son kararı Anayasa Mahkemesi verecek
Azil oylamasının ardından gözler Anayasa Mahkemesi’ne çevrildi. Azil sürecine konu iddiaları ve kanıtları değerlendirecek olan Anayasa Mahkemesi’nin azil kararını kabul etmek veya bozmak için 6 ay süresi bulunuyor. Mahkemenin kararı kabul etmesi halinde Yoon görevinden alınacak. Bu senaryonun gerçekleşmesi halinde 60 gün içinde yeni başkanın seçilmesi gerekiyor.
6 saat süren sıkıyönetim ülke siyasetini karıştırmıştı
Yoon, 3 Aralık’ta "muhalefetin devlet aleyhinde faaliyetlerde bulunduğu" iddiasıyla sıkıyönetim ilan etmiş, ancak uygulama Ulusal Meclis tarafından yapılan oylama ile geçersiz kılınmıştı. Bunun üzerine geri adım atarak sıkıyönetimi yürürlükten kaldıran Yoon’un girişimi, ülke siyasetini karıştırmıştı. Yoon’un kararının hukuksuz olduğunu savunan ana muhalefetteki Demokrat Parti’den (DP) yapılan açıklamada, “derhal istifa etmemesi halinde Yoon hakkında azil işlemlerinin başlatılacağı” belirtilmişti. Yoon’un istifa etmemesi üzerine DP dahil 6 muhalefet partisi Yoon’un görevden alınması için Ulusal Meclis’e önerge sunmuştu.
Yoon’un partisi ilk azil önergesini boykot ile engellemişti
Yoon’a yönelik ilk azil önergesi 7 Aralık Cumartesi günü Ulusal Meclis’te oylanmış, ancak Yoon’un mensubu olduğu PPP’nin oylamayı boykot etmesi ve oturuma katılan milletvekillerinin sayısının 200’ün altında kalması nedeniyle önerge geçersiz sayılmıştı. Yoon görevden alınana kadar azil önergelerini meclis gündemine getirmeyi sürdüreceklerini açıklayan muhalefet partileri, son olarak 2’nci azil önergesini Ulusal Meclis’e sunmuştu.
Yoon, son açıklamasında sıkıyönetim kararını savunmuştu
Başarısız sıkıyönetim girişiminin ardından yaptığı ilk açıklamada halktan özür dileyen ve kendi görev süresi ile ilgili karar da dahil olmak üzere ülkenin geleceğini partisi PPP’ye emanet edeceğini söyleyen Yoon, perşembe günü ise tepki çeken yeni açıklamalarda bulunmuştu. Ülkeyi korumak ve devlet işlerini normalleştirmek için sıkıyönetim ilan ettiğini savunan Yoon, "Başkanın sıkıyönetim ilan etme hakkını kullanması, af hakkının kullanılması veya diplomatik hakların kullanılması gibi yargıya tabi olmayan bir yönetim eylemidir" demişti. Buna rağmen kendisi hakkında verilen görevden azil önergeleri ve yürütülen soruşturmalarla yüzleşmeye hazır olduğunu vurgulayan Yoon, "Sıkıyönetim ilanına ilişkin hukuki ve siyasi sorumluluktan kaçmayacağımı daha önce de söylemiştim" hatırlatmasında bulunmuştu.
Kendi partisi Yoon’a tepki göstermişti
Yoon’un son açıklamaları kendi partisi PPP’nin sert tepkisiyle karşılanmıştı. Yoon’un daha önce söz verdiğinin aksine “erken istifa etmeyi düşünmediğini” kaydeden PPP lideri Han Dong-hoon, "Başkanın erken istifa etmek gibi bir niyetinin olmadığını anladık. Bu, görev süresi gibi konuları partiye bırakma konusunda halka daha önce verdiği sözün ihlalidir" ifadelerini kullanmıştı. Yoon’u meclise sunulan ilk azil önergesinden PPP’nin koruduğunu hatırlatan Han, “Azilden daha iyi bir yol bulmaya çalıştık, ancak olmadı. Başkanı azil yoluyla görevinden uzaklaştırmak, demokrasiyi ve cumhuriyeti savunmak için şimdilik tek yol" demişti. PPP milletvekillerinin 2’nci azil oylamasında inanç ve vicdanlarına göre karar vermekte özgür olduklarını söyleyen Han, "Milletvekillerimizin ülke ve halk için oy kullanacaklarına inanıyorum” şeklinde konuşmuştu.
Siyasilere yönelik azil süreci başlatılabiliyor
Güney Kore yasalarına göre bir siyasinin “görevini kötüye kullanması” ya da “anayasayı ihlal etmesi” halinde hakkında görevden azil süreci başlatılabiliyor. Devlet başkanının görevden alınması için Ulusal Meclis’e sunulan azil önergesinin meclisin 3’te 2’si tarafından onaylanması gerekirken, diğer siyasilerin azli için ise salt çoğunluk yeterli oluyor. Azil oylamasının ardından son kararı Anayasa Mahkemesi veriyor.