Bağışıklık sistemi vücudu mikroplara karşı savunan doku ve organlardan meydana gelir. Düzgün çalıştığında vücudu virüsler, bakteriler, küfler, parazitler gibi patojen mikroorganizmalara, allerjenlere ve kanser hücrelerine karşı korur. Bu sistemin işleyişi karmaşık ve dinamik bir iletişim ağına dayalıdır. Sistem yetersiz olduğunda veya zayıfladığında vücut birçok hastalığa yatkın hale gelir. Bağışıklık sisteminin iki parçası vardır. Doğal bağışıklık sistemi; doğuştan gelen bağışıklık sistemidir ve patojenlere karşı genel bir savunma olarak çalışır. Kazanılmış bağışıklık sistemi ise; vücudumuzun önceden temas ettiği spesifik patojenleri hedef alır. Bu iki sistem birbirini tamamlar.
Özel Medicana Bursa Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Ali Nizamoğlu Bağışıklık sistemini güçlendirmek için 10 tavsiyeyi paylaştı.
1-Yeterli ve kaliteli uyku
Vücudun en fazla tamir olduğu zamandır. Düzensiz ve az uyuyan kişilerin vücut direnci zayıfladığı için hastalıklara yakalanması daha kolay olmaktadır. Yetişkinlerin ortalama 7-9 saat uyuması gerekmektedir. Uyku süresi 6 saatten az, 11 saatten fazla olmamalıdır. Kaliteli bir uyku için; yatak odasında ideal oda sıcaklığı, ses seviyesi ve ışık miktarı korunmalı, elektronik aletler kapatılmalı, her gün egzersiz yapılmalı ve uykudan önce kahve ile alkolden kaçınılmalıdır.
2-Düzenli egzersiz
Günlük 30 dakikalık bir yürüyüş gibi düzenli ve ılımlı bir şekilde egzersiz yapmaya çalışın. Egzersiz stresi azaltır, oksijen alımını arttırır, bağışıklık sistemini güçlendirir, aynı zamanda vücudun iyi hissettiği kimyasalları arttırarak iyi uyumanıza ve iyi uyanmanıza yardımcı olmaktadır.
3-Stresi en aza indirmek
Çeşitli nedenlerle ortaya çıkan stres, bağışıklık sistemini zayıflatır ve hastalıkların ortaya çıkmasını kolaylaştırır. Kronik stresle; kan basıncında artma, doğurganlıkta sorunlar, kalp hastalıkları ve barsak sorunları gelişebilir. Stresi azaltmak için; düzenli fiziksel aktivite, nefes egzersizleri, düzenli ve yeterli uyku, yeterli ve dengeli beslenme önerilir.
4- Düzenli ve dengeli beslenmek
İnsan vücudu çeşitli karbonhidrat, protein, yağ, mineral, vitamin ve su gibi besin öğelerine ihtiyaç duyar. Her biri farklı oranlarda ihtiyaç listesindedir. Bağışıklık sistemi için özellikle A, B, C, E, D vitaminleri ve çeşitli mineralleri içeren besinleri almaya özen gösterin.
C vitamini; Bağışıklığı destekleyen en önemli vitaminlerden biridir. En önemli kaynakları; portakal, mandalina, greyfurt, limon, maydanoz, kivi, biber, kuşburnu ve domatestir.
B vitamini; Bağışıklık sistemi için en önemlisi B6 vitaminidir. B vitaminleri en çok kırmızı et, tavuk, balık, yumurta, kuruyemiş ve süt ürünlerinde bulunur.
Omega-3 yağ asitleri; Antioksidan özelliği ile bağışıklık sistemini destekler ve bazı kanser türlerine karşı koruyucu özelliği vardır. Özelikle balık (somon, uskumru, ton balığı, sardalye vb), ceviz, fındık, badem, keten tohumu tüketilmelidir.
Antioksidanlar; Vücuda zarar veren serbest radikalleri etkisizleştirerek bağışıklık sistemini güçlendirirler. En güçlü antioksidanları A, C, E vitaminleri içeren gıdalar oluşturur. Balık, yumurta, havuç, roka, tere A vitamini, badem, ceviz, fındık E vitamini kaynakları olarak karşımıza çıkar. Maydanoz, yeşil biber, kuşburnu, portakal, greyfurt, limon ve kivi bolca C vitamin içerir.
Soğan, sarımsak; Soğangiller içeriklerindeki sülfürlü bileşikler, başlı başına birer antioksidandır. Toksinler ve oksidan maddelerle savaşmada önemli rol oynarlar. Sarımsakta bulunan ‘’allisin’’ hem antibakteriyel hem de antiviral etki gösterir.
5-Probiyototiklerden zengin beslenmek
Barsak mikroflorasını değiştirerek sağlığımız ve bağışıklık sistemi üzerinde yararlı etkileri olan probiyotikleri tercih etmek gerekir. En önemli probiyotik gıdalar; ev yapımı yoğurt, sirke, tarhana, şalgam ve turşudur.
6-Yeterli su içmek
Tüm vücut sistemlerin çalışması için gereklidir. Günde en az 2-2,5 litre su içmek toksinlerin vücuttan atılmasına, besinlerin hücrelerimize ulaşmasına, bakterilerin ve virüslerin etkisiz hale gelmesine yardımcı olur.
7-Kişisel temizliğe özen göstermek, elleri sabun ve bol su ile düzenli olarak yıkamak
8-Aşı ile korunabilecek hastalıkları karşı aşı yaptırmak
Sonbaharda nezle, grip gibi viral enfeksiyonlar daha sık görüldüğünden özellikle yaşlı, çocuk ve kronik hastalığı olanların grip aşısı yaptırması önerilir.
9-Sigara ve alkolden uzak durmak
10-Bol bol gülmek
Gülmek en iyi bağışıklık güçlendirici yöntemdir. Vücuttaki stres hormonlarının seviyesini azaltır ve enfeksiyonlara karşı savaşan beyaz kan hücresinin artışını sağlar.