Karadeniz’de yetişen kalkan balığında; biri dünyada ilk kez tanımlanan, diğeri ise daha önce başka bir balık türünde rastlanan ancak kalkan balığında görülmeyen iki yeni parazit keşfedildi.
Sinop, Ordu, Kocaeli ve Kırım’da 5 farklı bilim insanının yürüttüğü çalışmada, kalkan balığının safra kesesinde biri daha önce dünyada hiç rastlanmayan, diğeri ise yalnızca Atlantik Okyanusu’nun kuzey Norveç kıyılarında yakalanan mezgit balıklarında görülen iki yeni parazitin keşfi bilim dünyasına tanıtıldı. Parazitin insan sağlığına ‘çiğ tüketilmediği takdirde’ bir sorun oluşturmayacağı vurgulandı.
Parazitin adı ‘ceratomyxa scophthalmi’
Sinop Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Hastalıklar Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Ahmet Özer, Karadeniz’de yaşayan bütün balıklarda parazitel hastalıklar üzerine araştırmalar yürüttüklerini ve kalkan balığı üzerinde bir yıllık çalışmaları neticesinde bilim dünyasına iki yeni parazit keşfini kaydettiklerini söyledi. Prof. Dr. Özer, “Son gerçekleştirdiğimiz çalışma kalkan balıkları üzerineydi. Bu çalışmada daha önce dünyada tespit edilmeyen bir parazitin varlığını ortaya koymuş olduk. Bunu hem morfolojik olarak hem de genetik olarak gerçekleştirdik. Kalkan balıkları ekonomik ve ticari değeri yüksek olan balıklar. Tespit ettiğimiz parazit ise dünyada oldukça yaygın, yaklaşık 2 bin 600 türle temsil edilen, ülkemizde de yaklaşık 30 civarında türle tespit edilen patojen türleri bünyesinde barındıran önemli bir grup” diye konuştu. Özer, Tespit ettikleri parazitin adını ‘ceratomyxa scophthalmi’ koyduklarını ve bilim dünyasına kaydettiklerini söyledi.
Hem Karadeniz’de hem de kalkan balığında ilk kez görüldü
Özer, ikinci keşfettikleri parazitin daha önce farklı bir balıkta rastlandığını ancak kalkan balığında ilk kez görüldüğünü dile getirdi. Özer, “Yine bu araştırmamızda aynı balık örneklerinde Norveç kuzeyinde Atlantik Okyanusu’nda yaşayan mezgit balıklarında tespit etmiş olduğumuz bir paraziti ilk defa hem Karadeniz’de hem de kalkan balıklarında tespit etmiş olduk. Bilim dünyası için bir yeni tür, bir diğeri de gerek konak ve lokasyon açısından bir başka türün kaydını gerçekleştirmiş olduk” şeklinde konuştu.
Japonya ve Çin’de hastalıklara rastlandı
Özer, kültürüne göre çiğ balık tüketen bazı ülkelerde parazit kaynaklı balık hastalığı olan ’myxozoa’nın görülmeye başladığını kaydetti. Türkiye’deki insanların balığı pişirerek yediğinden sağlık açısından bir risk teşkil etmeyeceğini de sözlerine ekledi.
Çalışmayı; Ordu Üniversitesi Fatsa Deniz Bilimleri öğretim üyeleri Doç. Dr. Cem Tolga Gürkanlı ve Doç. Dr. Yılmaz Çiftçi, Kocaeli Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesinden Araştırma Görevlisi Dr. Sevilay Okkay ve Kırım’dan Dr. Violetta Yurakhno ile birlikte yürüttüklerini belirten Prof. Dr. Özer, çalıştıkları kurumların kendilerine bu çalışmalarında sağladıkları imkanlar için teşekkür etti.