Tunceli’de dağ keçilerinin ölümüne neden olan Sphingomonas Paucimobilis isimli bakteriyle ilgili bilgi veren Fırat Üniversitesi Veteriner Fakültesi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Kalender, "Bağışıklık sistemi düştüğü zaman bu fırsatçı bakteriler enfeksiyonlara neden olabilirler. Bakteriyi hayvan aldığı zaman daha çok solunum sistemine yerleşiyor. Dolasıyla solunum sistemine yerleştiği için enfeksiyonlar oluşturuyor" dedi.
Mazgirt ilçesine bağlı Yukarı Çanakçı köyünde Ocak ayında 8 dağ keçisinin telef olduğu tespit edilmişti. Doğa Koruma ve Milli Parklar Tunceli Şubesi ekipleri tarafından ölen dağ keçilerinden alınan numuneler Elazığ Veteriner Kontrol ve Araştırma Enstitüsü Laboratuvarı’na gönderildi. Burada yapılan incelemede ölen keçilerde Sphingomonas Paucimobilis isimli bakteri tespit edildiği, bakterinin zayıf, bağışıklığı düşük bireylerde ölüme neden olduğu belirtildi. Geçtiğimiz hafta da yine aynı ilçeye bağlı Yukarı Oyumca köyü sınırlarında 7 dağ keçisi daha telef olarak bulunmuştu. Ekipler tarafından dağ keçilerinden alınan numuneler de Elazığ Veterinerlik Kontrol Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü’ne gönderildi. Burada yapılacak incelemede, keçilerin benzer bakteri yüzünden mi yoksa başka bir nedenle mi öldüklerinin tespit edilmesinin beklendiği bildirildi.
Fırat Üniversitesi Veteriner Fakültesi Mikrobiyoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hakan Kalender, yaşanan keçi ölümlerinin ardından bakteri hakkında bilgi verdi.
“İnsanlarda nadiren ölümler bildirilmiştir”
Bunun fırsatçı bir bakteri olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Hakan Kalender, “İnsanlarda da hastane enfeksiyonlarına sebep olan bir bakteridir. Fakat bakterinin patolojiyle ilgili günümüzde çok az bir bilgi var. Hayvanlarda hastalık oluşturduğuna ilişkin çok fazla detaylı çalışmalar yok. Türkiye’de ise bu hastalığın varlığıyla ilgili sadece 2015 yılında ilk kez Erzurum bölgesinde yapılan bir çalışmada ineklerde, buzağılarda, kuzularda bu bakteri tespit edilmişti. Bakteri hayvanların akciğerlerinde görülmüştür. Dünyada insanlarda ise hastane kaynaklı nadiren ölümler bildirilmiştir. Bu ölümler hastalığın etkeni patolojisi düşük olduğu için özellikle bağışıklık sistemi zayıf, şeker hastalığı, böbrek bozukluğu olan insanlarda bakteri nadiren ölümlere sebep olmuştur” dedi.
“Fırsatçı bir bakteridir”
Açıklamasını sürdüren Prof. Dr. Kalender, “Bakterinin Türkiye’de insanlarda hastane enfeksiyonlarında görüldüğü yapılan çalışmalarda gösterilmiştir. Hayvanlarda da çok ölüm oranı yüksek bir enfeksiyona sebep olduğuyla ilgili çalışmalar fazla yok. Bu keçilerde tespit edilen vakada ölümün tamamen bu bakteriden kaynaklandığı söyleyebilmemiz için detaylı çalışmaların yapılması gerekir. Yani sadece bu bakteri yönünden değil, diğer birçok mikrop, bakteri, virüsler, parazitler ve zehirlenme gibi bir çok faktör yönünden incelenmesi gerekiyor. Özellikle virüsler yönünden detaylı çalışmanın yapılması gerekiyor. Bakteri laboratuvara gelen bir keçinin akciğer ve dalak örneğinden tespit edildi. Tek bir hayvandan tespit edilmiş. Akciğer örneklerinde de bulunabilir. Fırsatçı bir bakteridir ama bu bakterinin insanlarda nadiren de olsa ölümlere sebep olduğu saptanmıştır” diye konuştu.
“Çok bulaşıcı bir bakteri değil, doğada yaygındır”
Hayvanlarda detaylı bir araştırmanın yapılması gerektiğini dile getiren Kalender, “Bu bakteri toprakta, suda ve çevrede çok yaygın bulunabilen bir bakteridir. İnsanda da deride yarala sebep olabiliyor. Hayvanlarda çevreden, topraktan, sudan çok kolay bir şekilde enfekte olabilirler. Diyalize giren insanlarda da bu diyaliz kullanılan aletler ve ekipmanlardan buluşabiliyor. Etrafta çok yaygın olduğu için hayvanlarda yapılan çalışmalarda apselerden de bu bakterinin tespit edildiği ortaya konmuştur. Bağışıklık sistemi düştüğü zaman bu fırsatçı bakteriler enfeksiyonlara neden olabilirler. Bakteriyi hayvan aldığı zaman daha çok solunum sistemine yerleşiyor. Dolasıyla solunum sistemine yerleştiği için enfeksiyonlar oluşturuyor. Bu daha çok bulaşıcı değil. Çevreden hayvanlar rahatlıkla alabilir. Çok bulaşıcı bir bakteri değil" ifadelerini kullandı.
