Atılım Üniversitesinde düzenlenen “Vergi Reformuna Yeni Perspektifler” konulu panelde vergi sistemi tüm ayrıntıları ile masaya yatırıldı.
Atılım Üniversitesi İşletme Fakültesi, “Vergi Reformuna Yeni Perspektifler” paneline ev sahipliği yaptı. Panelde vergilendirmede adalet, kripto varlıklarda vergilendirme tasarıları, vergi reformlarının kapsamlı analizi ve birçok konu tartışıldı. Maliye Bakanlığı, Sosyal Güvenlik Kurumu (SSK) ve Hazine ve Maliye Bakanlığı Baş Müfettişliği, Daire Başkanlığı, Genel Müdür Yardımcılığı, Genel Müdürlük ve Sermaye Piyasası Kurul Başkanlığı görevlerinde bulunmuş olan Atılım Üniversitesi Maliye Bölümü Başkanı Prof. Dr. Doğan Cansızlar yaptığı konuşmada, vergi sistemi içinde dolaylı ve dolaysız vergiler arasında makul bir denge kurulmasının vergilendirmede adaletin sağlanması bakımından oldukça önemli olduğunu söyledi. Bu çerçevede vergi reformunda vergi kaynaklarına ilişkin tercihlerin de belirlendiğini ifade eden Prof. Dr. Cansızlar, sadece gelir elde etme değil, aynı zamanda vergilemenin sosyal ve ekonomik etkilerinin de dikkate alınarak bir vergi sistemi oluşturulabilmenin zorunlu olduğunu anlattı. Her 1,5 yılda bir vergi afları yapıldığını söyleyen Cansızlar, bunun vergi algısı ve vergi ödeme bilincine zarar verdiğini aktardı. Servet vergisi yerine eskiden sistemde var olan servet beyanı, gider esası ve hayat standardı gibi uygulamaların tekrar getirilmesi gerektiğine dikkati çeken Prof. Dr. Cansızlar, şunları kaydetti:
“Kayıt dışı veya kara para aklama ile mücadele ve ayrıca ek vergi geliri imkânı sağlayacak vergi cennetleri ile ilgili kararname çıkarılmalı. Vergi harcamaları ile ilgili istisna ve muafiyetlerin gözden geçirilerek azaltılması yararlı olacak. Kripto varlıklar dahil dijital ekonominin vergilendirilmesi kapsamında da mali amaçla getirilecek yeni vergilerle, sermayenin ülkeden kaçmasına yol açılmaması gerekiyor.”
Ülkelerin gelişmişlik seviyeleri yükseldikçe dolaylı vergilerin payının azalmış olduğuna dikkati çeken Ondokuz Mayıs Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mali Hukuk Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Murat Batı ise, “Türkiye’de dolaylı vergilerin payı azaltılmalı. Beyanname sistemi yaygınlaştırılmalı. Stopaj, muafiyet ve indirim gibi uygulamalar azaltılmalı. Geçici vergi kanunları çok fazla sayıda, mevzuat sadeleştirilmeli” dedi.
Hazine ve Dış Ticaret Müsteşar Yardımcılığı, Gelirler Genel Müdürlüğü, Turizm Bakanlığı Müsteşarlığı, Gümrük Müsteşarlığı görevlerinde de bulunmuş olan Atılım Üniversitesi Uluslararası Ticaret ve Lojistik Bölümü Başkanı Prof. Dr. Nevzat Saygılıoğlu, “tüm gelirlerin beyannamede toplanmasını ve beyan edilmesini, asgari geçim indiriminin yeniden ve herkese getirilmesi gerektiğini ve vergi harcamalarının kapsamının gözden geçirilmesi gerektiğini” savundu. Saygılıoğlu, servet vergilerine ilişkin ise, “Bu vergilerin fiskal yönü zayıf. Burada sadeleştirmeye gidilmeli. Veraset vergileri ve değerli konut vergisi gibi vergiler kaldırılmalı” ifadesini kullandı.
Vergi reformuna ilişkin perspektifler konusuna geçmişte ve farklı coğrafyalarda uygulanan bazı önemli vergi reformlarının ve bunların sonuçlarının ne olduğuna bakılarak yaklaşmanın önemli dersler ve tecrübeler verdiğini düşündürdüğünü belirten Prof. Dr. Dilek Özkök Çubukçu ise, şu ifadelere yer verdi:
“Fransız Vergi Sistemi’nden kaynaklanan vergi, bugün dünyadaki 160 ülkede uygulanan ve Avrupa Birliği müktesebatının önemli bir parçası olup bütçesini destekleyen ve Türkiye için de önemli bir bütçe kaynağı. Vergi reformu tek taraflı bir yasama işlemi değil. Vergilendirme ilişkisinde tüm tarafları kapsayıcılığın ve taraflar arası iletişimin vergi sistemindeki sorunları anlamak ve çözüme kavuşturmakta her reform çalışmasının olmazsa olmaz kuralı olduğunu düşünüyorum.”
Prof. Dr. Duran Bülbül, gelir üzerinden alınan vergiler için tarifelerin yeniden düzenlenmesi, ücret gelirlerinin sabit oranda vergilendirilmesi, ücretlerin yıllık beyanname ile beyan edilmesi, harcamalar üzerinden alınan vergilerde ise harçların makul düzeyde alınması, ÖTV’nin kapsamının genişletilmesi; servet üzerinden alınan vergilerde emlak vergisinin gerçek satış bedeli üstünden vergilendirilmesi, değerli konut vergisinin matrahının değiştirilmesi, motorlu deniz taşıtlarının MTV’nin konusuna dahil edilmesi gerektiğini dile getirdi.
Vergi Baş Müfettişi Ertan Güvendi, Türkiye’de vergi yükünün OECD ortalamalarına göre oldukça düşük kalmasına rağmen hissedilen vergi yükünün çok yüksek olduğuna değindi. Güvendi, Türkiye’de kayıtdışı ekonominin yüksekliğine ve kayıt dışı ekonomiye ilişkin yaptırımların yetersizliğine vurgu yaptı. “Vergi asla sadece vergi değildir” diyen Güvendi, verginin bir sosyal mühendislik işi olduğunu belirterek, vergilerin yalnızca mali amaçla alınmaması gerektiğinin altını çizdi.
Soru cevap bölümü ile sona eren panelde Atılım Üniversitesinden Maliye Bölümü Başkanı Prof. Dr. Doğan Cansızlar, Maliye Bölümü Öğretimi Üyesi Prof. Duran Bülbül ve Uluslararası Ticaret ve Lojistik Bölümü Başkanı Prof. Dr. Nevzat Saygılıoğlu’nun yanı sıra Ondokuz Mayıs Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mali Hukuk Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Murat Batı, Ankara Üniversitesi SBF Öğretim Üyesi Prof. Dr. Dilek Özkök Çubukçu ve Vergi Baş Müfettişi Ertan Güvendi yer aldı.
