İzmir Ekonomi Üniversitesi (İEÜ) İngilizce Mütercim ve Tercümanlık Bölüm Başkanı Prof. Dr. Neslihan Kansu Yetkiner ve Dr. Öğretim Üyesi Ilgın Aktener’in, dünyaca ünlü 13 modernist romanın Türk toplumuna nasıl sunulduğuyla ilgili araştırma projesi, Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) tarafından kabul edildi.
İEÜ Fen-Edebiyat Fakültesi İngilizce Mütercim ve Tercümanlık Bölüm Başkanı Prof. Dr. Prof. Dr. Neslihan Kansu Yetkiner ve Dr. Öğretim Üyesi Ilgın Aktener’in zorlu pandemi koşullarına rağmen yoğun bir çalışma sonucunda hazırladığı proje, 2 yıl içinde tamamlanacak. Projenin yürütücülüğünü Prof. Dr. Yetkiner üstlenirken, araştırmacı görevini de Dr. Aktener yapacak. Proje kapsamında; Erskine Caldwell’in “Tütün Yolu”, “Tanrıya Adanan Toprak” ve “Belalı Yer”, Theodore Dreiser’in “Kız Kardeşim Carrie” ve “İnsanlık Suçu”, William Faulkner’ın “Kutsal Sığınak”, Aldous Huxley’nin “Ses Sese Karşı” ve “Cesur Yeni Dünya”, H. Lawrence’ın “Gökkuşağı” ile “Lady Chatterley’in Aşığı”, Henry Miller’ın “Yengeç Dönencesi” ve “Oğlak Dönencesi”, Vladimir Nabokov’un “Lolita” isimli eserleri incelenecek.
Bin 740 projeden 213’ü desteklenecek
TÜBİTAK’ın bu yıl Türkiye genelinde incelediği toplam bin 740 projeden 213’ünü destekleme kararı aldığını, bu projelerden birinin de kendilerine ait olduğunu belirten Prof. Dr. Kansu Yetkiner, “Projemiz kapsamında, kaynak kültüründe tartışmalı, sansasyonel 13 modernist romanın toplam 55 farklı çevirisini, yan metinler temelinde inceleyeceğiz. Kitapların birebir çevirisini yapmayıp önsözlerinde, sonsözlerinde, çevirmenin veya yayınevinin notu bölümünde, yazar bilgisi kısmında, ön ve arka kapaklarında yer alan tüm metinleri ve görselleri, özetle tüm yan metinleri inceleyerek bu eserlerin farklı söylemlerle topluma nasıl arz edildiğini saptayacağız” dedi.
Detaylı inceleme
Projeye ilişkin detayları paylaşan Prof. Dr. Kansu Yetkiner, “Proje kapsamında yapacağımız çalışma, kitapların birebir Türkçeye çevrilmesi değil. Biz, mevcut 13 kitabın piyasadaki 55 farklı çevirisinde, bir eseri topluma sunmada gerçek dünya ile kurgu eser arasında eşik görevi gören yan metinleri inceleyeceğiz. Bu kitapların okuyucuya nasıl sunulduğuna odaklanacağız. Kitapların önsözlerine, ön ve arka kapaklarına, yazarla ilgili oluşturulan söylemlere ve görsellere odaklanacağız. Yan metinler dönemsel döngüleri, politik, sosyo-kültürel dinamikleri açıkça ortaya koyan yazarın, çevirmenin ve yayınevi sahibinin doğrudan sesi olan mecralar. Her yeni çeviriyle, kitapların basım amaçları doğrultusunda yan metinler farklılık gösterebiliyor. Projemiz, çeviri meselesini, salt çeviri metnin kendisinin incelenmesinden öteye götürerek çeviribilimin konu alanını genişletmesi, hem dilsel hem de görsel açıdan sistematik ve başka eserlere uygulanabilir bir yan metin çözümleme araştırma deseni oluşturması açısından önemli” dedi.
Veri tabanı oluşturulacak
Prof. Dr. Kansu Yetkiner, sözlerini şöyle sürdürdü: “Projemiz, son yıllarda dünyada ve Türkiye’de çeviri araştırmaları alanında oldukça önem kazanan, farklı projelere konu olan iki kuramsal ve yöntemsel inceleme odağını (yan metinler ve yeniden çeviri) bir araya getiriyor. Geniş kapsamı ve konuya dilbilimsel bir çözümleme yöntemiyle yaklaşılması, proje önerisini hem Türkiye hem de uluslararası çalışmalar açısından değerli kılıyor. Projenin bütçe aşamasından sonra, erken cumhuriyet döneminden günümüze dek basılmış olan kitaplar, sahaflardan toplanarak veri tabanı oluşturulacak ve dönemlere ayrılarak çalışma düzenine geçilecek.”
