Çinli ve ABD’li üst düzey yetkililer arasında Alaska’da başlayan görüşmelere iki tarafın karşılıklı sert suçlamaları damga vurdu.
ABD’de Joe Biden’in başkanlık koltuğuna oturmasının ardından ABD’li ve Çinli temsilciler arasındaki ilk üst düzey diyalog Alaska’nın Anchorage kentinde başladı. Basına açık olarak yaklaşık 4 dakika sürmesi beklenen açılış konuşmaları iki ülke temsilcilerinin karşılıklı ithamları üzerine bir saatin üzerine çıktı. Her iki taraf da basın mensuplarının toplantı odasında kalarak verecekleri yanıtları dinlemelerini istedi. ABD adına Dışişleri Bakanı Antony Blinken ve Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan’ın, Çin’i temsilen ise Çin’in en üst diplomatı Yang Jiechi ile Dışişleri Bakanı Wang Yi’nin katıldığı diyalogda açılış konuşmalarıyla birlikte tansiyon da yükseldi.
"ABD, bundan 20-30 yıl önce bile böyle konuşamazdı"
Konuşmasında Çin’in Sincan, Hong Kong ve Tayvan’daki girişimleri, ABD’nin müttefiklerine yaptığı ekonomik baskılar ve ABD’ye yönelik siber saldırıları nedeniyle derin endişe duyduklarını kaydeden Antony Blinken, "Bunların her biri, küresel istikrarı koruyan kurallara dayalı düzeni tehdit ediyor" ifadelerini kullandı. Çin Merkezi Dışişleri Ofisi Komisyon Direktörü Yang Jiechi, Blinken’e verdiği yanıtta, "ABD’nin Çin’e karşı güçlü bir konumda seslenecek bir vasfı yok. ABD, bundan 20-30 yıl önce bile böyle konuşamazdı, çünkü Çin halkı bunu kabul etmez. ABD, Çin tarafıyla uygun şekilde ilişki kurmak istiyorsa, gerekli protokolleri izlemeli" dedi.
Misafirleri ağırlamanın yolu bu olmamalı
Yang eleştirilere cevaben, Washington’u finansal ve askeri gücünü kullanarak diğer ülkeleri ezmeye çalışmakla itham etti. Yang, ABD’nin istismarcı ulusal güvenlik politikalarının küresel ticaretin geleceğini tehdit ettiğini kaydetti. Komünist Parti’nin büyük halk desteğine sahip olduğuna işaret eden Yang, ABD’nin Çin’in iç işlerine karışmaktan vazgeçmesi gerektiğini söyledi. Yang, "ABD, ne uluslararası kamuoyunu ne de Batı dünyasını temsil ediyor" ifadelerini kullandı. Jake Sullivan ise "Çatışma arayışında değiliz, sıkı rekabeti hoş karşılıyoruz ve daima ilkelerimizi, halkımızı ve dostlarımızı savunacağız" dedi.
Açılış konuşmalarında söz alan Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi de ABD’nin Çin’e "mesnetsiz" suçlamalar yönelttiğine işaret ederek, "Misafirleri ağırlamanın yolu bu olmamalı" dedi.
Karşılıklı ithamların yer aldığı ilk oturum, 2 saatten fazla sürdü.