Doğu Karadeniz Bölgesi’nde tarım arazilerinde ilk kez 2008 yılında görülen bitkilerin özsuyunu emdiği için ’Vampir Kelebek’ olarak adlandırılan Ricania Simulans son 2 yıldır bahçelerde gözükmemesinin ardından bu yaz sıcaklıkların artması ile yeniden kendini göstermeye başladı.
Rize’de ’vampir kelebek’ olarak bilinen ve çiftçilerin kabusu haline gelen Ricania Simulans’ın yumurtlama dönemi olan Temmuz ayında, bıraktığı yumurtalar bitkilere ciddi anlamda zarar veriyor. Yaş çayın 3. sürgün döneminde çay üreticilerinin iddiasına göre vampir kelebeğin yumurtlama dönemi olduğundan rekoltede de düşüklüğe sebep oluyor. Peyzaj Mimarı Uğur Kars, Vampir kelebeğin artmasının nedeninin sulak alanların azalması olduğunu vurgulayarak bunun sebebinin ise kentte dere ıslahı çalışmaları nedeniyle vampir kelebeği uzak tutabilen Yusufçuk böceğinin azalması olduğunu iddia etti.
“Bölgedeki tarımsal ürünlere ciddi derecede zarar veriyor”
10 yıldır çiftçilik yapan Peyzaj Mimarı Uğur Kars, vampir kelebeğin tarımsal arazilerindeki ürünlerin özsuyunu emdiği için ciddi anlamda zarar verdiğini ifade ederek “2008 yılından beridir Karadeniz bölgesinde görülen bir vampir kelebek var. Aslında bir çekirge türü olan yalancı kelebek türü olan Ricania Simulans veya Japonica türünden ciddi şekilde muzdaribiz. Temmuz ayında tek döl vererek bitkilerin özsuyunu emerek rekolteyi düşürüyor. Bunun aslında menşei Çin’dir. Çin üzerinde 1950’de tespit edildi. Onun üzerinden Rusya, Gürcistan ve Ukrayna ve daha sonrasında Türkiye’ye geldi. Karadeniz’den Marmara’ya kadar yayıldı. Büyük ihtimalle Avrupa’ya doğru ilerliyor. Aslında tropikal bölgede yaşamını süren bir tür. Fakat bu tür bu kuşakta da yer bulabiliyor. Bu böcek aslında bitkinin özsuyunu emiyor. Yılda tek döl vermesine rağmen yani Temmuz ayında döl verip Ağustos ayında yetişkin hale gelmesine rağmen çok ciddi popülasyonun artmasından ötürü bölgedeki tarımsal ürünlere ciddi derecede zarar veriyor. Özellikle bizim bölgemizde çaya. Batı bölgelerinde fındığa. Bizim burada ticari olarak yetiştirmediğimiz fasulye ve mısır gibi bahçedeki ürünlere zarar veriyor" dedi.
"İlaçlama ile bir yere kadar baş edilebilir ama temelli olarak gitmesi için bunun bir avcı böceği olan yusufçuk böceği var. O da sulak alanlarda yumurtlayıp daha sonra ergin hale geldikten sonra bu böceği avlayabiliyor" diyen Kars "Bölgemizde dere ıslahlarıyla sulak alanlar azaldığı için Yusufçuk böceğinin üremesi de azaldı. Bunu avlayacak olan Yusufçuk böceği kendine yer bulamıyor. Sulak alanları arttırarak böcekle mücadele edilebilir. Bu böceğin artmasının nedeni sulak alanın eksikliğidir” şeklinde konuştu.
“3. sürgünde sahil bölgelerinde yüzde 50-60 oranında rekolte kaybına neden oluyor”
Kars, bitkinin yumurtlama döneminden ötürü çayın 3. sürgün döneminde özellikle sahil bölgelerinde rekoltenin düşüş yaşayabileceğini ifade ederek “Bitkilerin yapraklarının altına yumurtalarını bırakıp, orada o yumurtaların beslenmesini sağlıyor ve aynı zamanda kendisi de bitkinin özsuyunu emiyor. Bu özsuyunu emdiğinde bitkinin beslenmesini ve hücrelerine ileteceği olan besini bu böcek emmiş oluyor. Bu yüzdende rekolte düşüyor. Kalite düşüyor. Özellikle 3. sürgünde sahil bölgelerinde yüzde 50-60 oranında rekolte kaybına neden oluyor” diye konuştu.
Trazon-Hopa arasındaki bölgede 15 yıldır yazları ortaya çıkıyor
Doğu Karadeniz Bölgesi’nde son 15 yılda hızla artış gösteren ’Ricania simulans’ adlı kelebek türü böcek, tarım arazilerini olumsuz yönde etkiliyor. Halk arasında bitkilerin öz suyunu emdiği için ‘Vampir’ olarak da bilinen kelebek türü ilk tespit edildiğinde sadece Trabzon’un Of ilçesinden Artvin’in Hopa ilçesine kadar tüm sahil şeridinde etkili oldu. Gürcistan üzerinden bölgeye girdiği belirlenen ve son 10 yılda bölgedeki tarım arazilerinde hızlı bir artış gösteren kelebek, suyunu emdiği sebze ve yabancı otlardan beslenerek kurumalarına neden oluyor. Bulgaristan üzerinden İstanbul’a kadar yayılarak o bölgede de etkisini gösteren kelebek türü, haziran ayından itibaren ergin dönemine ulaşarak bu dönemde beslenme aktivitelerini azaltıp, yumurtlama aktivitelerini arttırıyor. Vampir kelebeğini 2011 yılında İstanbul’dan memleketi Trabzon’un Of ilçesine geldiği zaman bahçesinde tespit eden emekli Albay İsmail Hakkı Erdoğan, bu kelebek türüne dikkat edilmesi ve gerekli çalışmaların yapılması gerektiğini biyolojik bir silah olabileceğini dile getirmişti.
