Malatya tarihini anlatan kitaplar, Malatya Bey Dağlarının yüzyıllar öncesinde ardıç ağaçlarının çoğunlukta olduğu münbit bir ormanla kaplı olduğu belirtirler.
Hoyratça, cahilce ve bilinçsiz kullanım sonucu bugün bozkır görünümüne gelen Bey Dağlarını maalesef üzülerek, yüreğimiz dağlanarak izliyoruz...
Çürümeyen, nemlenmeyen ve uzun yıllar dayanma özelliği olan ardıç ağacı eskiden kaşık yapımında kullanılan ağaçların başında gelirdi. Yine bu özelliklerinden dolayı mezarların çökmesini önlemek için defin esnasında mezarlara konulur, geleneksel evlerimizin yapımında da çoğunlukla ardıç ağacı kullanılırdı.
Son yolculukta bile arkadaşlık yapardı, insanlara!
Bir zamanlar Kernek tepelerini süsleyen, yapraklarını kışın da dökmeyen ve sürekli yeşillik sunan Ardıç ağaçları nasıl çoğalıyordu biliyor musunuz?
Ardıç ağacı enteresan ve yabani bir ağaç...
Ardıç ağacını tohumundan üretemezsiniz, çeliklemeyle de üretme imkanı yok. Ağacın üremesi bir tek meyvelerinin ardıç kuşu denen bir kuş tarafından yenilip pisliği ile atılmasına bağlı. Ağacın tohumu ancak o zaman filizlenebilir hale geliyor.
Ardıç kuşu gelip bu tohumları yediğinde ağacın da üreme süreci başlamış oluyor. Çünkü tohumların kabuğu ancak kuşun sindirim sisteminde açılabiliyor.
Sindirimin son aşaması olan dışkılama gerçekleştiğinde ardıç ağacı da çoğalmış oluyor.
SORU: Yani bu kuş olmazsa ardıç ağacı üreyemiyor, öyle mi?
CEVAP: Evet, aynen öyle. Kuş ve ağaç ikiside biri birine mahkûm sevdalılardır.
Peki şimdi durum nasıl, neden ardıç ağaçları bir türlü çoğalmıyor. Acaba kuşlar mı azaldı diye sorabilirsiniz.
Hayır kuşlar azalmadı, hatta çoğaldılar bile. Ama şehirler büyüdükçe çöplükleri de büyüdü.
Kuşlar ise işin kolayını buldular ve ardıcın meyvelerini yemektense çöplükten beslenmenin daha kolay olduğunu keşfettiler. Tabiri caizse Ardıç kuşu ağacını unuttu!... Şimdi kentlerin kasabaların çöplüklerinde yaşıyorlar. Ardıç ağaçları ise kayboluyorlar gözümüzün önünden birer birer…
...
Bana göre, Malatya'nın en güzel bulvarı daha doğrusu bulvar olma özelliği taşıyan tek caddesi eski adı Yüz akı caddesi daha sonraki ismi Altın Kaysı olan bulvardır.
Bulvarların olmazsa olmazı sağlı sollu dikilen ağaçlardır. Zaten 'Bulvarın' kelime anlamı da TDK' na göre iki tarafı ağaçlıklı bir kaç şeritten oluşan geniş caddedir.
Gönül isterki bu güzel bulvarımız, 50 metre genişliği ve kilometrelerce uzunluğuyla, peyzajı, ağaçlandırması, refüjleri ve kaldırımlarıyla Türkiye'de ses getirsin. Oysa gördüğüm kadarıyla yapılan peyzaj düzenlemeleri biraz üstün körü yapılıyor imajı veriyor bana. Şimdi yapalım üç beş sene sonra tekrar bir düzenleme yaparız gibi...
Refüj, kaldırım, bisiklet yolu, yeterli ağaç çalışması, gölgelik, otobüs durağı ve modern bir bulvarda olması gereken cep oto parkları gibi bazı şeyler eksik gibi ...
Ha… bunlar mutlaka zaman içinde yapılacaktır, ona şüphem yok. Ama bu konunun uzmanları arasından bir proje yarışması düzenleyip, yalnız Türkiye’de değil Dünya’da örnek teşkil edecek evladiyelik bir çalışma yapılsa yani kısaca 'bir kere yapılsa da en güzeli' yapılsa daha iyi ve daha ekonomik olmaz mı?
Bizden hatırlatması...
Takdir yetkililerin...
Selam olsun Malatya'mın güzel insanlarına...